گل و گیاه ظرافت

گازانیا با نام علمی GAZANIA SPLENDENS بومی آفریقای جنوبی است و یکی از محبوب‌ترین گیاهان فضای سبز که به دلیل تازگی و غیربومی بودن آن در ایران موردتوجه قرار می‌گیرد. ویژگی خاص این گیاه در رنگ‌های بسیار براق و جذاب گل‌ها و بسته شدن گل‌ها به هنگام شب یا هواهای ابری و بارانی موردتوجه باغبانان قرار می‌گیرد. این گیاه را مانند بسیاری از گیاهان زینتی علاوه بر باغچه‌ها و حاشیه‌کاری در گلدان‌ها و گل­جاها نیز می‌توان کشت کرد. در خانه‌ها و آپارتمان­ها پشت پنجره و در معرض نور حداکثری با وجود دمای خوب در فصول مختلف خوب جواب خواهد داد. گیاه پاکوتاه و پرپشتی است که پشت برگ‌ها نیز دارای پرزهایی است که رنگ پشت برگ گیاه را به نقره‌ای متمایل می‌کند و از جهات مختلف برای بینندگان جذابیت دارد. گل گازانیا در اصل گیاهی چندساله است اما در مناطق معتدله به دلیل سرد شدن هوا در طی زمستان به شکل گیاهی یک‌ساله مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ اما اگر امکاناتی وجود داشته باشد که در طی زمستان به مکانی با دمای مناسب و همچنین نور موردنیاز انتقال بیابد، گیاه زنده مانده و حتی گلدهی آن با توجه به شرایط مکان نگهداری کم‌وبیش ادامه خواهد یافت.

آبیاری

گازانیا از جمله گیاهان مقاوم به خشکی است. البته آبیاری کافی و منظم به گلدهی و کیفیت آن کمک می‌کند اما به یاد داشته باشید که آبیاری زیاده از حد و یا سنگین بودن خاک و باقی ماندن آب به مدت طولانی در اطراف ریشه و ساقه‌های این گیاه منجر به پوسیدن آنان و در نهایت از بین رفتن گیاه خواهد شد. بنابراین زمانی که حدود ۵ سانتیمتر از سطح خاک خشک شده بود نسبت به آبیاری آن اقدام کنید.

نور

مکانی با وجود حداقل ۶ ساعت نور مستقیم آفتاب نیاز دارند. در درون خانه نیز گلدان‌های گازانیا را در کنار پنجره‌های رو به جنوب یا غربی قرار دهید تا نور کافی به آن برسد. شرایط نور کم منجر به عدم شکل‌گیری گل‌ها و همچنین عدم باز شدن و شکوفایی کامل گل‌ها می‌شود. به‌عنوان‌مثال حتی در روزهای ابری، گل‌ها حالتی نیمه‌باز دارند و کاملاً شکوفا نمی‌شوند.

دما

بهترین دما برای گلدهی این گیاه ۳۰-۲۵ درجه است اما اصولاً گل گازانیا الوان به گرمای هوا مقاوم است و هر مقدار که هوا گرم شود اگر به شکل صحیح آبیاری شود، مشکلی ایجاد نمی‌شود. همچنین قسمت‌های طوقه و زیرزمینی این گیاه دما را تا حدود صفر درجه می‌تواند تحمل کند ولی هر مقدار که دمای هوا از حدود ۱۵ درجه پایین‌تر بیاید، ابتدا گلدهی کاهش یافته و متوقف می‌شود و سپس با سردتر شدن هوا برگسار زرد شده و در نهایت از بین خواهند رفت.

خاک

در مورد خاک سختگیر نیست و حتی خاک‌هایی را که از لحاظ غذایی فقیر محسوب می‌شوند به‌خوبی تحمل می‌کند. اما خاک باید زهکش خوبی داشته باشد و آب را در خود نگه ندارد بنابراین بکار گیری شن و یا خاک‌برگ در مخلوط خاک می‌تواند به این مسئله کمک کند. گیاهان را در بستر کاشت باغچه با فاصله حدود ۲۰-۱۵ سانتیمتر بکارید. برای عملکرد بهتر گیاه می‌توان در اطراف هر بوته و به ضخامت حدود ۵ سانتیمتر خاک‌برگ ریخت. این لایه از خاک‌برگ اصطلاحاً مالچ Mulch نامیده می‌شود که در خنک نگه‌داشتن ریشه‌های گیاه در طی روزهای گرم تابستان می‌توان به‌خوبی کمک کرده و موجب افزایش گلدهی گیاه شود.

کوددهی

اگر خاک محل کاشت به‌خوبی آماده شده باشد و در زمان تهیه مخلوط خاکی از موادی مانند خاک‌برگ، کود پوسیده دامی و یا ورمی کمپوست استفاده شده باشد نیازی به کوددهی این گیاه نیست اما در غیر این صورت و برای گیاهانی که تصور می‌کنید غذادهی لازم است می‌توانید از کودهای محلولی که کامل نیز هستند یک بار در بهار و یک بار نیز در تابستان استفاده کنید. این میزان کافی است و این گیاه نیاز بیشتری به کوددهی ندارد.

تکثیر

کاشت بذر گل گازانیا آسان‌ترین راه تکثیر این گیاه است. شما می‌توانید اگر گیاه گازانیا دارید، اواخر تابستان نسبت به جمع‌آوری بذرها اقدام کنید. بذرها را برای چند روز در مکانی خشک و به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید تا رطوبت اضافه خود را از دست بدهند. می‌توانید برای نگهداری بذرها تا سال بعد و فرارسیدن زمان مناسب کاشت آنان، از پاکت‌های کاغذی استفاده کنید. بذرها را می‌توان اوایل بهار به شکل مستقیم در خاک باغچه کاشت و یا اینکه حدود ۶ هفته قبل از شروع بهار و در مکانی محافظت‌شده همانند داخل خانه نسبت به کاشت بذرها اقدام کرد.

از مخلوط کاشت سبک همانند مخلوط خاک‌برگ+خاک معمولی+ شن می‌توان برای کاشت بذرها استفاده کرد و قبل از کاشت بذرها، بستر کاشت گازانیا را حداقل تا عمق ۵ سانتیمتری به کمک غبارپاشی آب به‌خوبی خیس و مرطوب کنید. همچنین اگر با روش آبیاری معمولی قصد مرطوب کردن بستر کاشت را دارید، بعد از این عمل حدود ۲۰ دقیق منتظر شوید تا آب اضافه از منافذ زیر گلدان خارج شود و سپس اقدام به کاشت بذر گازانیا کنید. خیس بودن بیش‌ازاندازه بستر کاشت می‌تواند منجر به پوسیدن بذرها شود. عمق کاشت بذرها در حدود ۰٫۶-۰٫۳ سانتیمتر است. بر روی گلدانی که بذرها را کاشته‌اید می‌توانید پلاستیک شفافی بکشید تا هوا نیز مرطوب نگه‌داشته شود. گلدان را در مکانی روشن اما به‌دوراز نور مستقیم آفتاب قرار دهید اما بعد از جوانه‌زنی سعی کنید تا روزانه چند ساعت به گیاهان جوان نور بتابد حدود سه هفته طول می‌کشد تا بذر گازانیا سبز شوند. زمانی که شرایط آب و هوایی فضای بیرون برای کاشت گیاهان در بستر کاشت باغچه مناسب بود، ابتدا برای ۲-۱ هفته گلدان حاوی گیاهچه­ های گازانیا را در فضای باز و در مکانی که نور مستقیم آفتاب بر آن‌ها می‌تابد قرار دهید و بعد از گذران این مدت نسبت به بیرون آوردن آنان از گلدان اولیه و کاشت در بستر باغچه اقدام کنید. این عمل منجر به مقاوم شدن گیاهان جوان در برابر شرایط باز و افزایش میزان موفقیت بعد از انتقال گیاهچه­ ها خواهد شد.

بیشتر بدانید:

• گل گازانیا الوان از لحاظ اکولوژیکی به سرما مقاوم بوده، مکان‌های کاملاً آفتابی را می‌پسندد و در خاک‌های نسبتاً سبک رشد خوبی دارد. گل‌های آن برای باز شدن شدت نور زیادی لازم دارند، به‌طوری‌که در غروب و صبح زود بسته می‌شوند.
• گونه‌ای از گازانیای زرد به نام گازانیای ظهر طلایی وجود دارد که ارتفاع آن ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر و یکی از گل‌های زیبای تابستانی است. این گیاه برای زیباسازی فضاهای سبز کاربرد زیادی دارد.
• هر زمان گل پژمرد و یا از بین رفت، گل را از محل نزدیک به اتصال برگ جدا می‌کنند تا گلدهی تحریک شود.
• توجه داشته باشید که برخورد این گیاه با پوست بدن برخی از افراد می‌تواند حساسیت‌های پوستی ایجاد کند و همچنین بهتر است که حیوانات خانگی از این گیاه دور نگهداری شوند.

برای خرید بذر گل گازانیا و سایر گیاهان زینتی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.