گل و گیاه ظرافت

گل تاج خروس با نام علمی Amaranthus گونه پیچیده‌ای است که حداقل ۷۵ گونه یک‌ساله و چندساله را شامل می‌شود. بسیاری از افراد گل تاج خروس را به‌عنوان گیاه زینتی می‌شناسند و بسیاری حتی نمی‌دانند که گل تاج خروس جزو گیاهان خوراکی است که می‌توان آن را از طریق بذر تاج خروس پرورش داد.

شرایط نگهداری گل تاج خروس

این گیاه برای آب‌وهوای گرم در نظر گرفته‌شده و ۹۰ روز یعنی حدود سه ماه طول می‌کشد تا گیاه شکوفا شود.

نور

گل تاج خروس به مکانی با نور کافی احتیاج دارد، زیرا کم‌نور بودن باعث ریزش و کم‌رنگ شدن گل‌ها می‌شود. البته این گیاه در برابر سایه نیز مقاوم است اما در آفتاب رشد و نمو بسیار خوبی دارد. این گیاه بیش از سایه به نور خورشید نیاز دارد.

خاک

خاک مناسب برای بذر تاج خروس خاک لومی شنی حاصلخیز با زهکشی مناسب است. برای کاشت بهتر است خاک باغچه را با خاک کمپوست پیت ماس و کرم مخلوط کرده و تغذیه کنید.

آبیاری

آبیاری این گیاه به این منظور انجام می‌شود که خاک باید همیشه مرطوب باشد و یکی از گیاهانی است که به آب نیاز دارد اما آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه‌ها و نرم شدن ساقه‌ها می‌شود. هر زمان که خاک خشک شد گیاه را آبیاری کنید. بهتر است آبیاری عمیق انجام شود تا آب به‌طور کامل به ریشه‌ها نفوذ کند. در روزهای گرم تابستان همیشه خاک این گیاه را حفظ کنید. هیچ‌گاه گیاه نباید چند روز روی زمین خشک باشد و هرگز نباید در آب غوطه‌ور شود. بهترین زمان آبیاری صبح است، زیرا اگر آب در اطراف گیاه بماند، در طول روز خشک می‌شود و ریشه‌ها زیر آب نمی‌مانند.

کوددهی

هرگز خاک بذر تاج خروس را با کودهای شیمیایی مخلوط نکنید، زیرا این گیاه به کودهای شیمیایی بسیار حساس است. خاک برگ پوسیده مناسب‌ترین خاک برای تاج خروس است. بهترین کود برای این منظور کمپوست پوسیده است. فقط در فصل بهار می‌توانید از کودهای پتاس و فسفر استفاده کنید، زیرا این مواد به شکوفه زدن گیاه کمک می‌کنند. بدانید که استفاده از کودهای نیتروژنه باعث از بین رفتن گل‌ها می‌شود.

دما

بهترین دما برای این گل‌ها بین ۱۰ تا ۱۵ درجه است. در آب‌وهوای سردتر بهتر است این گل‌ها را از یک ماه تا یک ماه و نیم قبل از آخرین سرمای زمستان در خانه نگه دارید. این گیاه بومی مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری نیز هوای گرم و خشک را به‌خوبی تحمل می‌کند اما هوای سرد را تحمل نمی‌کند و باعث زرد شدن برگ‌ها می‌شود. آسیب در دمای زیر ۱۰ درجه می‌بیند. بهترین دما برای این گیاه بین ۲۵ تا ۳۵ درجه است و دما را تا ۴۰ درجه به‌خوبی تحمل می‌کند.

تکثیر

این گیاه توسط بذر تاج خروس تکثیر می‌شود و شما می‌توانید آن را از این طریق پرورش دهید. در این روش باید چند بذر تاج خروس در عمق نیم تا یک سانتی‌متر در خاک مرطوب و سبک مخلوط با خاک برگ بکارید. پس از کاشت بذر تاج خروس بر روی گلدان‌ها، یک پوشش پلاستیکی با سوراخ قرار داده و گلدان را در مکان گرم قرار دهید. جوانه زدن بذر تاج خروس حدود ۱۰ تا ۱۵ روز طول می‌کشد و پس از جوانه‌زنی باید پلاستیک را جدا کرد. آبیاری باید ملایم باشد تا بذر تاج خروس ها به اطراف حرکت نکنند و فقط خاک مرطوب باشد. بهتر است در این مرحله از اسپری آب برای آبیاری استفاده شود.

بعد از جوانه زدن بذر تاج خروس گلدان را در مکانی با تابش غیرمستقیم آفتاب قرار دهید و منتظر بمانید تا جوانه‌ها به برگ تبدیل شوند. بعد از ۹ روز می‌توانید گل‌ها را به بیرون منتقل کنید. در روز اول، گلدان را به مدت ۴ ساعت به بیرون منتقل کنید، در روزهای بعد، هر روز دو ساعت به این زمان اضافه کنید و در نهایت پس از یک هفته تا هشت روز، گیاه را کاملاً به بیرون منتقل کنید. برای انتقال آن‌ها به باغ حتماً حدود ۴۰ سانتی‌متر بین این گل‌ها بگذارید زیرا اگر فاصله هر گیاه کوتاه باشد گیاه کوتاه رشد کرده و گل‌ها جمع می‌شوند. بهترین زمان برای کاشت بذر تاج خروس از اسفند تا اواخر بهار است. حال، اگر می‌خواهید نهال‌های تهیه شده از این گل‌ها را در باغچه یا گلدان‌های داخل خانه بکارید، بهتر است این کار را در اردیبهشت ماه با رعایت همان مراحل کاشت بذر تاج خروس در باغ انجام دهید.

نکته: اگر به دنبال گیاهی گل‌دار برای باغچه یا تراس می‌گردید تاج خروس بسیار مناسب است. حتماً آفتاب می‌خواهد و هوای باز بیرون و خاکش همیشه خیس باشد. خاک باغچه+ پیت ماس+ ورمی کمپوست برای آن مناسب است.

هرس

هر زمان ساقه‌ها بیش‌ازحد طولانی و علفی هستند، باید آن‌ها را کوتاه کنید تا رشد بهتری داشته باشند. همچنین اگر گل‌های خشک روی گیاه دیدید آن‌ها را بردارید.

گل تاج خروس جزو گیاهان گل‌دار بوده که دارای 60 گونه است. بعضی از گونه‌های آن با این‌که زیبا هستند ولی جزو علف‌های هرز شناخته می‌شوند. گونه‌های تاج خروس سرشار از مواد معدنی مانند کلسیم، پتاسیم، آهن، مس، منیزیم، فسفر و منگنز است. میزان مناسب پروتئین و لیزین موجود در این گیاه برای سلامت موها و ناخن‌ها مفید است. گیاه تاج خروس باعث کاهش کلسترول شده و به‌این‌ترتیب خطر سکته قلبی و بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد. برخی گونه‌های تاج خروس نیز به‌عنوان گیاه زینتی شناخته می‌شوند.گل تاج خروس دارای گلی شبیه به مغز انسان یا تاج و کاکل نوعی خروس با رنگ‌های اصلی تاج خروس قرمز و زرد است. تاج خروس دم روباهی یکی از انواع آن است. البته رنگ‌های نارنجی، صورتی و کرم هم دارد که کمتر دیده می‌شود. ارتفاع آن بین 40 الی 70 سانتی‌متر رشد خواهد کرد. این گل نسبت به بیماری مقاوم بوده و می‌توان در داخل منزل و یا در حیاط منزل نیز کاشت باید در نظر داشته باشید که خاک زهکشی مناسبی داشته باشد. از نظر خواص تاج خروس برگ تاج خروس به‌عنوان سبزیجات نیز استفاده می‌شود و از نظر منبعی حدود 3 برابر شیر کلسیم داشته و برای امراضی چون جلوگیری از خونریزی، درمان بیماری‌های خون، آبله‌مرغان، سرماخوردگی، عفونت‌های دستگاه ادراری نیز استفاده می‌شود. همچنین گل تاج خروس سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد معدنی است. برای قوه‌بینایی مفید است و به‌راحتی هضم می‌شود به خاطر اینکه حاوی میزان قابل‌توجهی فیبر است. برگ‌های آن سرشار از (A،C،E،B2،B3،B5،B6، اسیدفولیک)، مواد معدنی و اسیدآمینه‌ها است. این گیاه حاوی اسیدآمینه‌ مهم و ضروری به نام لیزین است که در غلاتی مانند گندم، جو دو سر و غیره نیز وجود دارد. بهتر است بدانید که میزان لیزین این گیاه دو برابر گندم است. البته خواص گل تاج خروس به همین‌جا ختم نمی‌شود. این گیاه سرشار از کلسیم، آهن و منیزیم است. دمنوش تاج خروس یکی از دمنوش های مورد استفاده است. مضرات تاج خروس. شاید برایتان جالب باشد که بدانید کلسیم، آهن و منیزیم آن در مقایسه با گندم به ترتیب 4 و 2 برابر است. برتری دیگر گل تاج خروس این است که فاقد گلوتن بوده و به همین دلیل برای افرادی که به این ماده حساسیت دارند مناسب است.

نحوه کاشت گل تاج خروس

گل تاج خروس از آن دسته گل‌هایی است که بذر آن به‌راحتی قابل تکثیر است و یا کاشت یک‌ساله آن در سال‌های بعد نیز شاهد رویش گل‌های جدیدی خواهید بود. برای کشت مستقیم باید تا اواسط بهار دست نگه‌دارید و سپس اقدام به کاشت بذر تاج خروس نمایید. ولی درصورتی‌که مایلید نسبت به تهیه نشا اقدام کنید لازم است ۶ تا ۸ هفته قبل از آخرین یخبندان اقدام به کاشت بذر گل تاج خروس در سینی نشا و یا بستر کشت نمایید. برای بستر کشت می‌توانید از خاکی با زهکش مناسب استفاده کنید مخلوطی از پیت ماس کوکوپیت و پرلایت و یا خاک‌برگ خاک معمولی و شن نیز مناسب است. بستر کشت را تا جوانه زدن که حدوداً ۱۰ تا ۱۵ روز است باید مرطوب نگه داشت برای حفظ رطوبت می‌توان از پوشش نایلونی کمک گرفت. در این مدت دمای محیط باید بین ۷۰ تا ۸۰ درجه فارنهایت باشد. بعد از جوانه زدن پوشش را برداشته و به گیاه اجازه می‌دهیم از نور محیط استفاده کند. بعد از دو تا ۴ برگی شدن گیاهان و رفع خطر سرمازدگی (دمای حداقل شب باید بیشتر ۵۵ در جه فارنهایت باشد) کم‌کم گیاهان را به محیط بیرون منتقل کرده تا با دمای محیط بیرون ارتباط برقرار کنند از روز اول با ۴ ساعت بیرون ماندن گیاه در روز شروع کرده و سپس به‌تدریج مدت بیرون ماندن رو هر روز اضافه می‌کنیم تا بعد از یک هفته که قادر خواهند بود شب را در محیط بیرون سپری کنند. این گیاهان جوان آماده انتقال به محیط باغچه می‌باشند.

ابتدا کود دامی پوسیده را بر روی بستر باغچه می‌ریزیم و به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر زیرورو می‌کنیم تا مخلوط شود سپس اقدام به آبیاری مناسب می‌کنیم تا خاک کاملاً خیس شود. بعد از گذشت چند ساعت از آبیاری بذرها را با فاصله ۳۰ تا ۴۰ سانتی‌متر از یکدیگر در عمق ۰٫۵ تا ۱سانتی‌متری قرار می‌دهیم و بر روی آن خاک قرار می‌دهیم. سپس به‌آرامی اقدام به آبیاری می‌کنیم به‌طوری‌که بذرها جابجا نشود و منتظر سبز شدن آنها می‌مانیم. تا قبل از جوانه‌زنی خاک هرگز خشک نشود.

برای کاشت مستقیم بذر تاج خروس در گلدان ابتدا مطمئن می‌شویم که ته گلدان سوراخ‌های مناسبی برای خروج آب اضافی دارد. سپس به ارتفاع ۴ سانتی‌متر کف آن ماسه درشت می‌ریزیم و سپس گلدان را با ترکیب خاکی که آماده کرده‌ایم پر می‌کنیم و خوب آبیاری می‌کنیم تا خاک نشست کند و آب از ته گلدان خارج شود. اکنون بذرها را در عمق ۲ برابر طول بذر (حدوداً ۰٫۵ تا ۱ سانتی‌متر) و در فواصل ۵ تا ۱۰ سانتی‌متری می‌کاریم و روی آن را با کمپوست پوسیده یا همان ترکیب خاک اصلی پر می‌کنیم و به آرامی آبیاری می‌کنیم. بهتر است با افشانه یا اسپری آبیاری شود تا بذرها جابجا نشود. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها اجازه ندهید خاک خشک شود و همیشه مرطوب باشد. بعد از جوانه‌زنی بذرها باید گلدان در جای پرنور باشد. اگر اقدام به نگهداری گلدان در آپارتمان می‌کنید باید توجه نمود که میزان نور دریافتی روزانه ۷ تا ۸ ساعت باشد. آبیاری گیاه باید هر چند روز یک‌بار هنگامی‌که سطح خاک کمی خشک شد انجام شود. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها و درصورتی‌که هوا خیلی گرم نبود می‌توانید گلدان را با مشما شفاف کاور کنید (بپوشانید) تا با بالا رفتن رطوبت و دما جوانه‌زنی سریع‌تر اتفاق بیفتد.