گل و گیاه ظرافت

گل آهار (Zinnias) از گیاهان یک ساله است که رشد بسیار سریعی دارد و گل‌های بزرگی هم تولید می‌کند. کاشت گل آهار، با رنگ‌های متنوعی که دارد، طیف زیبایی از رنگ‌ها را به باغ ارمغان می‌دهد. رایج‌ترین گل آهار، گل کوکب است که تا ۹۰ سانتی‌متر رشد می‌کند. گل آهار در رنگ‌های قرمز، نارنجی، صورتی، زرد، بنفش، سفید است. از گل‌های رنگارنگ آهار برای تزیین حاشیه‌ها استفاده می‌شود. گل‌های آهار کوچک‌تر برای تزیین حاشیه‌ها و قرار دادن در گلدان‌ها مناسب‌تر هستند. گل آهار ظریف هم برای سبدهای آویز مناسب هستند. گل آهار برای درست کردن دسته گل بسیار مناسب هستند. گل آهار از زیباترین گل‌هایی است که برای کاشت در باغچه‌ها یا نماسازی‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. از این گل به‌عنوان گل شاخه بریده هم می‌توان استفاده نمود.

گیاه‌شناسی گل آهار

آهار یک گل یک‌ساله است و زادگاه آن مکزیک است، برگ‌های پهن و دراز و نوک تیزی دارد برگ‌های گل آهار نسبتاً خشن است. رنگ برگ‌ها کمی به خاکستری می‌زند این‌گونه زیبا دارای گونه‌های پاکوتاه و پابلند می‌باشد در هر دو مدل این گیاه گل‌ها به دو نوع گل درشت و گل ریز موجود است و تنوع زیادی در این‌گونه یافت می‌شود. گلدهی این گیاه به علت رشد سریعی که دارد از زمان کاشت تا زمان گلدهی حدود ۲ ماه زمان می‌برد گرمای تابستان گلدهی آن را متوقف نمی‌کند و مرتباً در حال گلدهی است این‌گونه گیاهی زیبا در تمام فصل تابستان و اوایل فصل پاییز گلدهی دارد.

شرایط اکولوژیک موردنیاز گل آهار

خاک

بذر گل آهار به خاکی نیاز دارد که زهکش مناسب داشته باشد. همچنین اگر مقداری کود دامی پوسیده به خاک اضافه شود، سبب بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شده و رشد گیاه را بهبود می‌بخشد. به‌طورکلی بذر گل آهار در خاک باغچه به‌راحتی رشد می‌کند.

آبیاری

این گیاه خشک‌سالی و کم‌آبی را حتی در روزهای گرم سال تحمل می‌کند. بذر گل آهار برای رشد مطلوب به رطوبت کافی نیاز دارد ولی باید توجه داشت که هوای بسیار مرطوب و شرجی، به گیاه لطمه می‌زند.

دما

گرمای بیش‌ازحد هوا، گلدهی و قطر گل‌ها را کاهش می‌دهد و حتی می‌تواند منجر به توقف گلدهی نیز بشود. بنابراین در روزهای گرم تابستان باید بعدازظهرها در تابستان باشند.

نور

این گیاه نور مستقیم را دوست دارد. اگر نور کم باشد باعث رشد طولی گیاه و تولید ساقه‌های نازک و کاهش گلدهی می‌شود، تولید گل‌های کوچک و رنگ‌پریدگی می‌شود و اگر شدت نور بالا باشد باعث سوختگی برگ‌ها و ریزش گل‌ها می‌شود.

گونه‌های مهم گل آهار

از گونه‌های این جنس می‌توان z.angustifolia, z. haageana, z.Mexicana با گل‌های کم پر و نیمه پرپر و z.elegans را نام برد. امروزه ارقام پاکوتاه و پابلند به بازار عرضه شده که ارقام پاکوتاه آن بیشتر موردتوجه قرار گرفته است.

روش تکثیر گل آهار

تکثیر این گیاه با کشت بذر گل آهار صورت می‌گیرد. به این منظور دو راه در نظر گرفته می‌شود:

۱٫ نشاکاری: برای نشاکاری در مناطق سردسیر، بذر گل آهار را در فروردین یا اردیبهشت ماه، در خزانه می‌کارند و بعد در تیر ماه نشاکاری انجام می‌گیرد. اما در مناطق گرمسیر، انتقال در اسفند ماه صورت می‌گیرد و باعث می‌شود در مقایسه با حالت قبلی، ارتفاع و انشعابات گیاه بیشتر شده و عملکرد بذر گل آهار افزایش یابد. زمان انتقال نشا، در مرحله ۳ تا ۴ برگی است و اگر به تأخیر بیافتد، برگ‌های پایین ریزش پیدا کرده و گیاه ظاهر نامطلوبی پیدا می‌کند. این روش یک عیب دارد و آن هم زمان‌بر بودن و وقفه زیاد است. به همین دلیل اکثراً بذر گل آهار مستقیماً در محیط اصلی کشت می‌شود.

۲٫ کشت مستقیم بذر گل آهار: در این روش بذر گل آهار در اوایل بهار در زمین اصلی کشت می‌شود و از آنجای که بذر مصرفی زیادتر از حالت نشاکاری است پس حتماً باید عمل تنک کردن در مرحله ۲ تا ۳ صورت گیرد. در غیر این صورت گیاه دچار خوابیدگی می‌شود.

شرایط نگهداری گل آهار

محل کاشت بذر گل آهار باید در طول روز حداقل ۴ الی ۶ ساعت از تابش مستقیم نور خورشید برخوردار باشد، باید مراقب بود که بهترین مکان برای کاشت گیاه مکانی است که در طول روز بیشتر از ۶ ساعت نور مستقیم خورشید بیشتر نتابد زیرا همان‌طور که نور کم باعث رشد ساقه‌ها و گلدهی کم خواهد شد. آفتاب زیاد بخصوص در روزهای گرم باعث کوچک ماندن گل‌ها خواهد شد، همچنین برای آبیاری گیاه نباید اجازه داد خاک به‌طور کامل خشک شود بخصوص در ایام تابستان با گرمی هوا و افزایش دما نیاز گیاه به آب بیشتر می‌شود، البته نباید خاک گیاه همیشه غرق آب باشد که باعث پوسیدگی گیاه خواهد شد، آبیاری در فواصل زمانی مناسب باعث گلدهی بهتر گیاه خواهد شد.

گلدهی گل آهار

به علت رشد زیاد آهار، از زمان کاشت بذر گل آهار تا گلدهی آن ۱٫۵ تا ۲ ماه طول می‌کشد. گرمای تابستان گلدهی آن را متوقف نکرده و مرتب گل‌های جدیدی را می‌توان روی آن مشاهده کرد. بدین ترتیب در تمام مدت تابستان و نیمی از پاییز گلدهی دارد.z.elegans روزکوتاه اختیاری است و در روزهای کوتاه زودتر به گل می‌رود بهترین کیفیت گل آهار در روزهای کوتاه اواخر تابستان به دست می‌آید.z. angustifolia نسبت به طول روز بی‌تفاوت است.

نگهداری پس از برداشت گل آهار

زمانی که آهار به‌منظور استفاده از گل بریده آن پرورش داده می‌شود باید پس از باز شدن کامل گل و در ساعت‌های خنک روز مانند صبح یا بعدازظهر و زمانی که گیاهان عاری از رطوبت یا شبنم باشند برداشت شود. شاخه باید تا بیشترین طول برداشت شود اما تعداد گره کافی برای تولید دوباره گل بر روی گیاه باقی بماند. از آهار می‌توان برای تولید گل خشک استفاده کرد که به علت تنوع در رنگ و شکل و اندازه گل این گیاه زیاد موردتوجه قرار گرفته است. به جز رنگ قرمز و تیره و رنگ سرخابی که به حالت نامطلوبی تغییر رنگ می‌دهند دیگر رنگ‌های آهار را به‌خوبی می‌توان خشک نمود.

آفات و بیماری‌های گل آهار

از بیماری‌های مهم آهار که کشت و کار آن را محدود می‌کند سفیدک پودری (Eryziphe cichoracearum) می‌باشد. بیشترین آلودگی در اواخر تابستان و اوایل پائیز رخ می‌دهد. استفاده از قارچ‌کش به‌صورت پیشگیرانه می‌تواند در کنترل آن مؤثر باشد. Z. angustifolia به سفیدک مقاوم است.

قارچ‌های پینیوم و فیتوفتورا باعث پوسیدگی ریشه این گیاه شوند که علامت آن سیاه شدن ریشه و پایین ساقه است. در شرایط زه کشی نامطلوب همراه با آبیاری زیاد این حالت بیشتر اتفاق میافتد.

استفاده از قارچ‌کش‌های اتازول یا متالاکسیل در خاک یا محلول‌پاشی گیاه با Fosetyl-Al می‌تواند در کنترل بوته میری و پوسیدگی ریشه ناشی از این قارچ‌ها مؤثر باشد. فوزاریوم و رایزوکتونیا نیز می‌تواند باعث سیاه شدن ریشه و پایین ساقه و کاهش سبز شدن بذر گل آهار، توقف رشد، زرد شدن، پژمردگی و مرگ گیاهان مسن‌تر شوند.

نکات کاربردی در رابطه با گل آهار

گل آهار به‌صورت یک ساله کاشته می‌شود. بذر گل آهار را در اردیبهشت ماه در خزانه می‌کارند و در تیر ماه آن را نشا کار می‌کنند. این گل از گیاهانی است که بذر آن مستقیماً در محل اصلی یعنی حاشیه‌های گل‌کاری کاشته می‌شود و رشد آن بسیار زیاد است

مراقبت‌های بیشتر می‌تواند شامل وجین کردن، تنک کردن اطراف بوته، آبیاری منظم در روزهای گرم تابستان و احیاناً استفاده از یک کود مایع (ماهی یک‌بار) خواهد بود.

دما زیر ۱۵ درجه سانتی‌گراد گلدهی گل آهار را کم می‌کند. دما زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد هم برگ‌های آن را زرد می‌کند.

اگر پوسیدگی، قارچ، پژمردگی و سفیدک‌هایی مشاهده کردید باید آبیاری را کم کنید.

آفتاب بالای ۶ ساعت و دما بالا ۳۰ درجه سانتی‌گراد باعث کوچکی گل‌ها می‌شود.

بهترین حالت گلدهی آن اواخر تابستان است چرا که کم‌کم روزهای کوتاه می‌شوند و این گیاه در واقع روزکوتاه اختیاری است.

زمان گل‌دهی آن از وسط تابستان- آخر تابستان/اوایل پاییز- وسط پاییز است.

این گیاه برای پروانه‌ها، زنبورها، مرغ‌های مگس‌خوار جذاب است.

هرس کردن ساقه جوان گل آهار، کندن گل‌های خشک شده و حذف شاخه‌های جانبی، گلدهی را افزایش می‌دهد. حذف شاخه‌های بلند هم برای مرتبی گیاه خوب است.

برای خرید بذر گل آهار و سایر گیاهان زینتی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.

بذر گل آهار یک بذر ارگانیک است. گل آهار گیاهی یک‌ساله است که رشد سریعی دارد دارای رنگ‌های مختلف آهار صورتی، آهار قرمز، آهار نارنجی، آهار سفید، آهار زرد، آهار ارغوانی، آهار مینیاتوری و … است. می‌توان گفت گل آهار رنگین‌کمانی از گل‌هاست که باعث زیبایی محیط می‌شود. از گل آهاری برای تزئین حاشیه‌ها و کاشت گل آهار در گلدان و سبد گل و دسته‌گل استفاده می‌شود. گل آهاری دارای برگ‌های به نسبت پهن، دراز و نوک‌تیز و تا حدودی خشن است. رنگ برگ‌های گل آهاری خاکستری است. خاستگاه گل آهاری کشور مکزیک می‌باشد.

کاشت

این گیاه به خاکی نیاز دارد که زهکش مناسب داشته باشد. همچنین اگر مقداری کود دامی پوسیده به خاک اضافه شود، سبب بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک شده و رشد گیاه را بهبود می‌بخشد. به‌طورکلی این گیاه در خاک باغچه به‌راحتی رشد می‌کند. این گیاه خشک‌سالی و کم‌آبی را حتی در روزهای گرم سال تحمل می‌کند. این گیاه برای رشد مطلوب به رطوبت کافی نیاز دارد ولی باید توجه داشت که هوای بسیار مرطوب و شرجی، به گیاه لطمه می‌زند. گرمای بیش‌ازحد هوا، گلدهی و قطر گل‌ها را کاهش می‌دهد و حتی می‌تواند منجر به توقف گلدهی نیز بشود؛ بنابراین در روزهای گرم تابستان باید بعدازظهرها در تابستان باشند. این گیاه نور مستقیم را دوست دارد. اگر نور کم باشد باعث رشد طولی گیاه و تولید ساقه های نازک و کاهش گلدهی، تولید گل‌های کوچک و رنگ پریدگی می‌شود و اگر شدت نور بالا باشد باعث سوختگی برگ‌ها و ریزش گل‌ها می‌شود.

تکثیر این گیاه با کشت بذر گل آهار صورت می‌گیرد. به این منظور دو راه در نظر گرفته می‌شود:

۱- نشاکاری: برای نشاکاری در مناطق سردسیر بذر را در فروردین یا اردیبهشت ماه در خزانه می‌کارند و بعد در تیر ماه نشاکاری انجام می‌گیرد. اما در مناطق گرمسیر انتقال در اسفند ماه صورت می‌گیرد و باعث می‌شود در مقایسه با حالت قبلی ارتفاع و انشعابات گیاه بیشتر شده و عملکرد گل و بذر افزایش یابد. زمان انتقال نشا در مرحله ۳ تا ۴ برگی است و اگر به تأخیر بیافتد، برگ‌های پایین ریزش پیدا کرده و گیاه ظاهر نامطلوبی پیدا می‌کند. این روش یک عیب دارد و آن هم زمان‌بر بودن و وقفه زیاد است. به همین دلیل اکثراً بذرها مستقیماً در محیط اصلی کشت می‌شوند.

۲- کشت مستقیم بذر: در این روش بذرها در اوایل بهار در زمین اصلی کشت می‌شوند و از آنجایی که بذر مصرفی زیادتر از حالت نشاکاری است پس حتماً باید عمل تنک کردن در مرحله ۲ تا ۳ صورت گیرد. در غیر این صورت گیاه دچار خوابیدگی می‌شود.

ساده‌ترین ترکیب خاک مناسب برای کاشت بذر اکثر گل‌های فصلی و زینتی عبارت است از: خاک باغچه ۶۰ درصد، ماسه ۲۰ درصد و کود حیوانی ۲۰ درصد. این موارد با هم خوب ترکیب شود. از این ترکیب نیز می‌توانید برای کاشت بذر آهار استفاده کنید: ۳۰ درصد کوکوپیت + ۵۰ درصد پیت ماس + ۲۰ درصد پرلیت.

ابتدا یک سبد پلاستیکی میوه یا گلدانی با دهانه بزرگ ولی عمق نسبتاً کم تهیه کنید. گلدان و یا سبد را از خاکی که در بالا ترکیب آن گفته شد پر کنید و خاک را خوب آب بدهید تا خاک نشست خود را بکند. حالا بذرها را روی سطح خاک بپاشید سپس حدود نیم سانتی­متر روی بذرها کود دامی کاملاً پوسیده سرند شده بریزید و مجدد به‌آرامی با آبپاش آب بدهید. اگر کود دامی در دسترس شما نبود می‌توانید از ورمی کومپوست استفاده نمایید و اگر هر دو این‌ها در دسترس نبود از همان خاکی که ترکیب کردید برای روی بذرها استفاده نمایید (اما بهتر است از کود دامی استفاده کنید تا جوانه‌ها به‌خوبی رشد کرده و قوی شوند). حتماً کود دامی‌ای که استفاده می‌کنید چند ساله، کهنه، پوسیده، خشک و سرند شده باشد. به‌هیچ‌عنوان از کود دامی تازه استفاده نکنید.

بعد از اینکه جوانه‌های گیاه موردنظر چهار یا شش برگ درآوردند یا حدود ۵ تا ۸ سانتی­متر رسیدند آن‌ها را از خزانه درآورده و در جای اصلی بکارید. برخی‌ها بذر را روی محلی که موردنظرشان هست می‌پاشند تا همان‌جا سبز بشود. اما این روش درست نیست دلیلش این است که زمان بذرپاشی بذرها نامنظم روی زمین می­افتند و وقتی سبز می‌شوند خیلی از آن‌ها ممکن است کنار هم سبز بشوند. اما زمانی که بذرها را درون خزانه بکارید بعد می‌توانید به‌صورت منظم بوته‌های این گل را به هر طریقی و به هر فاصله‌ای که می‌خواهید بکارید.

به این نکته هم حتماً توجه شود که هیچ وقت اقدام به نگهداری گل و گیاهان بیرونی در منزل نکنید چون درون منزل نور و تهویه هوای کافی برای رشد گیاهان و درختان بیرونی وجود ندارد. حتی کاشت بذر گل آهار هم ممکن است با مشکل مواجه شود در کل اگر مکانی برای کاشت آهار ندارید و مجبور هستید که در منزل این کار را بکنید بهتر است گلدان خزانه را روی پنجره جنوبی بگذارید تا نور کافی به آن برسد و حتماً پس از سبز شدن بذر گیاهانی که بیرونی هستند، آن‌ها را به بیرون از خانه انتقال بدهید. اگر به بیرون انتقال ندهید ساقه‌ها دراز شده و کم‌کم از بین می‌روند. دفع علف‌های هرز، تنک کردن گیاه، آبیاری منظم، حفظ زهکشی مناسب خاک و تغذیه مناسب خاک می‌تواند به رشد مناسب آن کمک کند.

آفات و بیماری‌ها

از آفات گل آهار که کشت و کار آن را محدود می‌کند سفیدک پودری (Eryziphe cichoracearum) است. بیشترین آلودگی در اواخر تابستان و اوایل پائیز رخ می‌دهد. استفاده از قارچ‌کش به‌صورت پیشگیرانه می‌تواند در کنترل آن مؤثر باشد. Z. angustifolia به سفیدک مقاوم است. قارچ‌های پینیوم و فیتوفتورا باعث پوسیدگی ریشه این گیاه شوند که علامت آن سیاه شدن ریشه و پایین ساقه است. در شرایط زه کشی نامطلوب همراه با آبیاری زیاد این حالت بیشتر اتفاق میافتد. استفاده از قارچ‌کش‌های اتازول یا متالاکسیل در خاک یا محلول‌پاشی گیاه با Fosetyl-Al می‌تواند در کنترل بوته میری و پوسیدگی ریشه ناشی از این قارچ‌ها مؤثر باشد. فوزاریوم و رایزوکتونیا نیز می‌تواند باعث سیاه شدن ریشه و پایین ساقه و کاهش سبز شدن بذر، توقف رشد، زرد شدن، پژمردگی و مرگ گیاهان مسن‌تر شوند.

برای خرید بذر گل آهار و سایر گیاهان زینتی به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرمایید.