گل و گیاه ظرافت

کوکب بومی مناطق جنوب شرقی آمریکا و از خانواده کاسنی است. گل کوکب کوهی گیاهی علفی یک‌ساله، دوساله و چندساله که به‌عنوان گیاهی برای مرزبندی باغ مورداستفاده قرار می‌گیرد ارتفاع این گیاه به ۶۰ سانتیمتر نیز می‌رسد. دوران گلدهی گل کوکب کوهی از اوایل تابستان تا اواسط پاییز است و با شروع فصل سرما گلدهی این گیاه به اتمام می‌رسد. کوکب کوهی به رنگ‌های گل کوکب زرد، گل کوکب سفید و نارنجی موجود است.

کاشت

برای کاشت بذر کوکب در فضای باز باید برطرف شدن دوران یخبندان و رسیدن دمای محیط در طول روز به ۲۰ در جه (دمای درونی خاک به حداقل ۱۰ درجه) صبر کرد و سپس بذرها را با فاصل مناسب از یکدیگر کاشت و روی آن با لایه نازکی از خاک الک شده پوشاند و یا با فشار دادن بذرها به خاک شرایط را برای جوانه‌زنی بذرها فراهم نمود سپس اقدام به آبیاری محل کاشت بذر گل کوکب با استفاده از آبپاش دستی نمود برای اینکه بذرها با آبیاری جابجا نشوند بهتر است از روش غرق آبی استفاده نشود بذرها معمولاً پس از ۵ تا ۱۵ روز شروع به جوانه‌زنی می‌کنند در طول مدت جوانه‌زنی باید رطوبت خاک را حفظ کرد و نیاز به آبیاری روزانه برای حفظ رطوبت خاک داریم.

برای کاشت گل کوکب در داخل منزل و یا گلخانه از ۶ تا ۸ هفته قبل از پایان زمستان نسبت به کاشت بذر در سینی نشا و یا بستر کشت حاوی کمپوست و یا هر گونه خاک سبک و سنی اقدام نمایید سپس بذرها را به آرامی به سطح خاک می‌فشاریم، بذرها برای جوانه‌زنی نیاز به نور دارند سپس بستر کشت را با استفاده از اسپری مرطوب می‌کنیم دمای محیط را بین ۱۸ تا ۲۰ درجه تنظیم کرده و رطوبت خاک را تا پایان دوران جوانه‌زنی بذرها حفظ می‌کنیم معمولاً بذرها بین ۵ تا ۱۵ روز شروع به جوانه‌زنی می‌کنند. (توصیه شده برای ارقام چند ساله برای جوانه‌زنی بذرها، بذرهای کاشته شده را به مدت ۴ هفته در شرایط دمایی حدود ۴ درجه قرار داده شود و سپس دمای محیط را به ۱۸ درجه افزایش دهیم تا بذرها قدرت جوانه‌زنی بیشتری داشته باشند) بعد از ۴ برگی شدن جوانه‌ها می‌توان گیاهان جوان را به گلدان‌های بزرگ‌تری انتقال داد. گیاهان را قبل از انتقال به محیط باز باید به مدت ۱۰ تا ۱۵ روز روزانه ۴ ساعت در شرایط دمایی محیط باز قرار داد تا گیاهان جوان به شرایط دمایی محیط بیرون عادت کنند سپس گیاهان آماده انتقال به محیط باز می‌باشند.

نحوه نگهداری گل کوکب

قبل از انتقال گیاهان جوان به محیط باز و یا کاشت بذر لازم است خاک محیط کشت به لحاظ زهکشی مناسب آماده کنید گل کوکب کوهی به خاک غنی خوب نیاز ندارد و خاکی در حد متوسط ولی با زهکشی مناسب برای این گیاه بهتر است، قبل از انتقال و یا کاشت بذر خاک را تا عمق ۳۰ سانتیمتری شخم زده تا بافت نرم‌تری پیدا کند برای کاشت گیاهان جوان باید نقطه‌ای آفتابی در باغ را مد نظر قرار داد در صورت عدم تابش کافی نور خورشید گل‌های کوکب کوهی کوچک و فاقد زیبایی کافی می‌باشند سپس گیاهان جوان را به فاصله ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتری از یکدیگر کاشته و اقدام به آبیاری می‌نماییم معمولاً کوکب کوهی از تاریخ کاشت بذر پس از ۱۰ تا ۱۲ هفته در صورت فراهم بودن شرایط لازم به گل می‌نشیند.

برای رشد بهتر گیاه اقدام به حذف گل پژمرده اقدام کنید و همچنین حذف بوته‌های کم‌رشد در صورت تراکم بیش‌ازحد می‌تواند به رشد بهتر گیاه کمک کند برای جلوگیری از رشد آفات نیز بهتر است گیاه در منطقه‌ای که از تابش مستقیم نور خورشید و همچنین تهویه مناسب برخوردار باشد قرار گیرد تا از رشد و گسترش آفات بخصوص کپک پودری جلوگیری شود.

گل لاله عباسی گیاهی چندساله از جنس Mirabilis در خانواده Nyctaginaceae است که اغلب به‌صورت یک‌ساله پرورش داده می‌شود و از شایع‌ترین گونه‌های زینتی این جنس است. لاله عباسی گل زیبایی می باشد که در طیف وسیعی از رنگ‌ها در دسترس است، بومی مناطق گرمسیری جنوب امریکا و رشته کوه‌های آند در کشور پرو می‌باشد. این گیاه گونه‌های زیادی دارد که گونه نام‌برده، یکی از زیباترین و گسترده‌ترین گونه زینتی این جنس است. گل‌های این گیاه به شکل شیپوری و در رنگ‌های مختلف قرمز، زرد، سفید و صورتی و با آرایش خوشه مرکب دیده می‌شوند. علت نام‌گذاری این گیاه به Four o’clock این است که در بعدازظهر نزدیک ساعت ۴ گل‌ها باز شده و صبح بسته می‌شوند. این گل‌ها به هنگام بازشده عطری را در فضا پراکنده می‌کنند که وقتی دوباره بسته شدند، اثری از این عطر نخواهد بود. یکی از جذابیت‌های این گیاه، قدرت تغییر رنگ گل‌های آن است که باعث بر روی یک بوته ما بتوانیم هم‌زمان رنگ‌های مختلف گل‌ها را مشاهده کنیم مثلاً در اوایل رشد رنگ گل‌ها صورتی است و وقتی گیاه به بلوغ می‌رسد، گل‌ها تغییر رنگ می‌دهند که این حالت زمانی دیده می‌شود که لاله عباسی به‌عنوان گیاه دو تا ۵ ساله کشت شود چون در سال اول فرصت برای این تغییر رنگ وجود ندارد. فصل گلدهی از اواخر بهار تا اواسط پاییز است.

نحوه کاشت گل لاله عباسی

زمان مناسب کاشت بذر گل لاله عباسی بهار است. قبل از کاشت بذر لاله عباسی را ۲۴ ساعت درون آب ولرم خیس کنید. ترکیب خاک مناسب برای کاشت بذر لاله عباسی عبارت است از خاک باغچه ۶۰ درصد، ماسه ۲۰ درصد و کود حیوانی ۲۰ درصد که باید این مواد باهم خوب ترکیب شود. اگر قصد کاشت زیاد و تولید این گل را دارید بهتر است در زمین یک کرت با این ترکیب خاک آماده کنید، سطح خاک را خوب صاف کنید قبل از پاشیدن بذرها سطح خاک را خوب آب بدهید و بعد بذرها را روی خاک بپاشید سپس بهتر است روی آن حدود ۱ سانتی‌متر کود دامی کاملاً پوسیده سرند شده بریزید و مجدد با آبپاش آب بدهید.

اما اگر مقدار کمی از این بذر را تهیه کردید و برای باغچه خود و یا به مقدار چند تا گلدان می‌خواهید پرورش بدهید از این روش زیر استفاده کنید. در این روش خزانه شما باید کوچک باشد. برای کاشت لاله عباسی در گلدان ابتدا یک سبد پلاستیکی میوه یا گلدانی با دهانه بزرگ ولی عمق کم تهیه کنید. گلدان و یا سبد را از خاکی که در بالا ترکیب آن گفته شد پر کنید و خاک را خوب آب بدهید تا خاک نشست خود را بکند. حالا بذرها را روی سطح خاک بپاشید سپس حدود یک سانتی‌متر روی بذرها کود دامی کاملاً پوسیده سرند شده بریزید و مجدد به‌آرامی با آبپاش آب بدهید. اگر کود دامی در دسترس شما نبود می‌توانید از ورمی کمپوست استفاده نمایید و اگر هر دو این‌ها در دسترس نبود از همان خاکی که ترکیب کردید برای روی بذرها استفاده نمایید (اما بهتر است از کود دامی استفاده کنید تا جوانه‌ها به‌خوبی رشد کرده و قوی شوند) حتماً کود دامی‌ای که استفاده می‌کنید چند ساله، کهنه، پوسیده، خشک و سرند شده باشد. به هیچ عنوان از کود دامی تازه استفاده نکنید.

بعداز اینکه جوانه‌های گیاه موردنظر به حدود ۵ تا ۸ سانتی‌متر رسیدند آن‌ها را از خزانه در آورده و در جای اصلی بکارید. برخی‌ها بذر را روی محلی که موردنظرشان هست می‌پاشند تا همان‌جا سبز بشود اما این روش درست نیست دلیلش این است که زمان بذرپاشی بذرها نامنظم روی زمین میافتند و وقتی سبز می‌شوند خیلی از آن‌ها ممکن است کنار هم سبز بشوند اما زمانی که بذرها را درون خزانه بکارید بعد می‌توانید به‌صورت منظم بوته‌های این گل را به هر طریقی و به هر فاصله‌ای که می‌خواهید بکارید.

به این نکته هم حتماً توجه شود که هیچ‌وقت اقدام به نگهداری گل و گیاهان بیرونی در منزل نکنید چون درون منزل نور و تهویه هوای کافی برای رشد گیاهان و درختان بیرونی وجود ندارد حتی کاشت بذر هم ممکن است با مشکل مواجه شود در کل اگر مکانی برای کاشت بذر ندارید و مجبور هستید که در منزل این کار را بکنید بهتر است گلدان خزانه را روی پنجره جنوبی بگذارید تا نور کافی به آن برسد و حتماً پس از سبز شدن بذر گیاهانی که بیرونی هستند آن‌ها را به بیرون از خانه انتقال بدهید اگر (به بیرون انتقال ندهید ساقه‌ها دراز شده و کم‌کم از بین می‌رود)

تکثیر

ازدیاد این گیاه از طریق بذر صورت می‌گیرد. خود گیاه به‌صورت خودکار در طول سال بذرهای زیادی روی زمین می‌ریزد که در بهار سال بعد جوانه می‌زنند. ولی اگر بخواهیم خودمان گیاه را بکاریم بهتر است قبل از کاشت، ۱۲ ساعت تا یک روز بذر لاله را داخل آب بخیسانیم چون پوسته بذر ضخیم است و با این کار پوسته نرم شده و جوانه‌زنی سریع‌تر رخ می‌دهد که زمان کاشت همان اوایل بهار است.

آبیاری

زمان آبیاری گیاه وقتی است که خاک کمی رطوبت خود را از دست داده است چون اگر خام خیس باشد و آبیاری کنیم، غرقاب شدن خاک به گیاه صدمه می‌زند. از طرفی اگر گیاه را به فرم چندساله کشت می‌کنیم، پس گیاه در خاک ریشه گوشتی تولید می‌کند بنابراین باید در فصل زمستان آبیاری را کمتر کرد تا ریشه‌ها نپوسند.

خاک

این گیاه در انواع خاک‌ها به‌خوبی رشد می‌کند و فقط به زهکش مناسب نیاز دارد.

دما

این گیاه بومی مناطق گرمسیری است، پس آب‌وهوای گرم را می‌پسندد ولی گرمای زیاد را نمی‌تواند تحمل کند و اگر رطوبت خاک کافی باشد و هوا هم شرجی باشد، می‌تواند در چنین هوایی زندگی کند. از طرفی هم‌زمان با کاهش دما، گلدهی آن کاهش می‌یابد و وقتی دما به صفر رسید گیاه کاملاً از بین می‌رود.

نور

گل لاله عباسی به نور مستقیم نیاز دارد. حال اگر نور کم باشد رنگ برگ‌ها کم‌رنگ شده و گل‌ها و غنچه‌ها می‌ریزند. اما اگر نور زیاد باشد دو حالت پیش می‌آید: اگر رطوبت خاک و هوا مناسب باشد، مشکلی برای گیاه پیش نمی‌آید ولی اگر هوا خشک باشد و خشکی خاک هم رخ بدهد، باعث ریزش گل‌ها و سوختگی برگ‌ها می‌شود.

مراقبت‌ها

– اگر خاک فقیر باشد و کمبود مواد غذایی برای گیاه رخ بدهد منجر به رنگ‌پریدگی برگ‌ها، تولید برگ‌های کوچک، ریزش گل‌ها و باز نشدن غنچه‌های می‌شود.

– اگر کوددهی بیش‌ازحد نیاز گیاه اعمال گردد، گلدهی کاهش می‌یابد و در عوض رشد رویشی گیاه تحریک می‌گردد.

– این گیاه، به‌عنوان گیاه توهم‌زا قلمداد شده است پس باید مراقب بود که مصرف نگردد.

گل لادن یک گونه گیاه گل‌دار از خانواده Tropaeolaceae است. زیستگاه لادن رشته کوه‌های آند جنوبی در شمال بولیوی و کلمبیا در قاره آمریکای جنوبی است. این گل با نام علمی Tropaeolum Majus شناخته می‌شود. لادن یک گیاه چندساله است و دارای برگ‌های بزرگ و دایره‌ای شکل است. رنگ برگ‌های لادن سبز مایل به زرد و دم‌برگ­های آن ۵ تا ۳۰ سانتیمتر است لادن یک گیاه علفی است و برگ‌های آن شبیه به چتر است. گل‌های این‌گونه زیبا به رنگ‌های قرمز، نارنجی، زرد، صورتی و... یافت می‌شود. یکی از خصوصیات مهم لادن که می‌توان آن را به‌راحتی شناسایی نمود برگ‌های چرمی شکل و تصویر ظاهری گل است.

برگ لادن طعم و مزه شاهی یا تره تیزک را دارد و به همین علت آن را شاهی هندی می‌نامند. در خارج، از برگ‌های جوان آن در تهیه سالاد استفاده می‌شود. میوه‌های سبز آن به‌عنوان چاشنی به ترشی اضافه می‌شود. در قدیم دم‌کرده آن را به‌عنوان داروی مدر مصرف می‌کردند. همچنین از خیسانده بذر گل لادن و برگ تازه لادن در الکل برای جلوگیری از ریزش مو استفاده می‌شود. برای کشت در گلخانه، سبدهای آویزان، کنار نرده‌ها و در حاشیه مناسب است. در مناطق جنوبی ایران که زمستان معتدل دارند به‌عنوان گل زمستانه یا بهاره در باغچه منازل کشت می‌شود.

شرایط نگهداری گل لادن

نور: این گیاه به نور زیاد و مستقیم آفتاب نیاز دارد آن را در محلی از باغچه بکارید که نور مناسبی را دریافت نماید. بطورکلی این گیاه به آفتاب کامل و نور مستقیم نیاز دارد اما نباید در معرض نور شدید قرار گیرد. این گیاه می‌تواند در شرایط نیمه سایه هم عملکردی خوبی را از خود نشان دهد؛ اما در سایه بیش از حد و نبود نور مستقیم، باعث بزرگ شدن برگ‌ها و کاهش گلدهی می‌شود.

آبیاری: لادن نسبت به بی‌آبی مقاوم است اما برای شادابی و گلدهی خوب به آبدهی منظم نیاز دارد. قبل از هر بار آبیاری سطح خاک را لمس نمایید در صورت خشک بودن مجدداً آبدهی را انجام دهید. در فصل گرما روزی یک‌بار آب دادن مناسب است.

رطوبت: این خاک به رطوبت کمی نیاز دارد بعد از خشک شدن کامل خاک مجدداً آبدهی را انجام دهید.

دما: دمای مناسب برای نگه‌داری لادن ۲۸ درجه است.لادن به سرمای کم مقاوم است ولی تحمل یخبندان را ندارد. از طرفی هوا اگر زیاد گرم باشد، باعث می‌شود عمر گل‌ها کوتاه شود. پس در تابستان باید بعدازظهرها در محل سایه نگه‌داشته شود.

خاک: خاک مناسب برای این گیاه خاک شنی و سبک است خاک باید زهکشی خوبی داشته باشد.

کوددهی: کود نیتروژن به زیاد شدن شاخ و برگ و تولید گل‌های بیشتر کمک می‌نماید.

تکثیر: تکثیر این گیاه به دو طریق انجام می‌شود:

۱) کشت بذر: این روش اصلی‌ترین روش ازدیاد است که به دو صورت انجام می‌گیرد. یا گیاه را مستقیماً در خرداد ماه در زمین اصلی کشت می‌کنند و یا در مناطق سرد در آخر زمستان در خزانه می‌کارند و بعد با خاک اطراف ریشه به زمین اصلی انتقال می‌یابد. در این حالت در بهار گل زیادی تولید می‌کند. این گیاه به انتقال حساسیت دارد به همین دلیل نشاکاری کمتر انجام می‌شود. نکته قابل‌توجه در روش کشت با بذر این است که برای کاشت گل لادن باید از بذرهای تازه استفاده کرد چون بذرهای مانده، قوه نامیه کم و درنتیجه درصد جوانه‌زنی کمی دارند.

۲) قلمه زدن: این روش در ارقام پر پر معمول است. در این روش ساقه‌های سفت انتخاب شده و به جز چند برگ کوچک انتهایی، سایر برگ‌ها حذف می‌شوند. بعد این ساقه‌ها را در آب گذاشته و در محلی که آفتاب ملایم است قرار می‌دهند بعد از ریشه‌دار شدن، گیاه به گلدان انتقال می‌یابد.

زمان گلدهی: از اوایل بهار تا پایان پاییز فصل گل لادن دارد. کشت آن در پائیز و نگهداری در گلخانه موجب گلدهی در طول زمستان می‌شود و برای اوایل بهار نیز گلدان‌های پرگلی می‌توان داشت. در هوای آزاد تمام ماه‌های بهار، تابستان و پائیز گل می‌دهد.

روش کاشت بذر لادن: بذرها را ۲۴ ساعت در آب ولرم خیس کنید سپس در مخلوطی از خاک باغچه و ماسه و کود حیوانی در عمق ۲ سانتی‌متری بکارید. بعد از کاشت خزانه را در محلی نیم‌سایه نیم آفتاب قرار داده و آن را آبیاری کنید. سپس روی آن را پوششی نایلونی با چند سوراخ بگذارید تا تهویه آن مناسب باشد و همچنین رطوبت را زود از دست ندهد. پس از اینکه بذرها جوانه زدند و سرمای هوا از بین رفت آن‌ها را به زمین اصلی منتقل کنید.

زمان کاشت: اواخر زمستان تا اوایل بهار فصل کاشت گل لادن است.

مدت زمان جوانه‌زنی: ۱۴ الی ۲۱ روز زمان لازم است تا بذرها جوانه بزنند.

دمای مطلوب: ۱۵ تا ۱۸ درجه برای بذرها مناسب است.

خواص گل لادن

می‌توان از گل لادن برای راحتی دفع، مقابله با سرماخوردگی و مراقبت از مو استفاده کرد. اگر جز افرادی هستید که جعبه‌ی کمک‌های اولیه‌تان را پر از داروهای مختلف نمی‌کنید، اگر اعتقادی به داروهای امروزی ندارید و به قول بنده خدایی آن‌ها را گچ می‌دانید و اگر طرفدار داروهای گیاهی و طبیعی هستید این مطلب به دردتان می‌خورد. می‌خواهیم ۳ خاصیت گل لادن را بازگو کنیم.

لوئی چهاردهم دستور داد این گل را به خاک فرانسه وارد کردند تا از قابلیت تزئینی آن استفاده کنند. اما باید بدانید که این گل علاوه بر رنگ‌های زیبا و دل‌انگیز آن خواص درمانی نیز دارد. می‌توان از این گل لادن برای راحتی دفع، مقابله با سرماخوردگی و مراقبت از مو استفاده کنید.

دانه‌های خشک گل لادن خواص ملینی دارد. در واقع این دانه‌ها عمل دفع را راحت‌تر می‌کند. ۷۰ گرم دانه‌ی خشک گل لادن را پودر کنید. ۱۵۰ گرم عسل به آن اضافه کنید. هر روز تا زمانی که حالتان بهتر شود ۳ قاشق چای‌خوری میل کنید.

سرماخوردگی، سرفه، برونشیت و غیره. گل لادن مانند یک پزشک مهربان به سراغ درمان گلو و سینه‌ی شما می‌رود. گلبرگ‌ها و برگ‌های خشک گل لادن را دم و میل کنید. این دمنوش گل لادن تب شما پایین می‌آورد و خواب راحتی به شما هدیه می‌دهد.

یکی دیگر از فواید گل لادن یاری رساندن به موهای آسیب دیده است. گل لادن باعث درخشندگی و تقویت موها می‌شود و با ریزش آن‌ها مقابله می‌کند. برای این کار داخل یک لیتر آب یک مشت برگ، گلبرگ و دانه‌های خشک لادن را ریخته و به مدت ۱۵ دقیقه بجوشانید. اجازه دهید این جوشانده خنک شود. موهایتان را با شامپوی همیشگی‌تان شستشو دهید و این محلول را روی موهایتان بریزید. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کنید و آب بکشید.

گل‌های زیبا و خوش‌رنگ شقایق به همراه تکثیر و نگهداری آسان از این گل زیبا، آن را به یکی از بهترین گیاهان فصلی برای کاشت در گلدان و نگهداری در محیط خانه و باغچه تبدیل کرده است. شقایق به‌عنوان نمادی از سربازان کشته‌شده در جنگ مشهور است و در کشور ما از آن با نام لاله وحشی یاد می‌شود و با نام گل همیشه عاشق مشهور است. در این مقاله نحوه کاشت گل شقایق در گلدان و شرایط محیطی موردنیاز گیاه را به شما آموزش می‌دهیم.

گل شقایق اغلب یک‌ساله و به‌ندرت دوساله است و در مزارع کشاورزی به‌عنوان علف هرز شناخته می‌شود. این گل گونه‌های مختلفی دارد و در کشور ما ارقام وحشی آن در دامنه‌ها کوه‌ها و دشت‌ها به‌صورت خودرو فراوان می‌روید. گل‌های شقایق به‌صورت منفرد در انتهای ساقه‌های اصلی و شاخه‌های فرعی می‌رویند و گل‌ها قبل از شکوفایی آویزان هستند. اندازه قطر هر گل، ۳۰ تا ۸۰ میلی‌متر و در بیشتر مواقع به رنگ گل شقایق زرد، گل شقایق قرمز تا بنفش و به‌ندرت گل شقایق سفید یا ارغوانی هستند و ارتفاع خود گیاه بین ۲۰ تا ۷۰ سانتی‌متر است. جالب است بدانید، نوع وحشی این گل (شقایق وحشی) رنگ طبیعی نارنجی سرخگون درخشان دارد، ولی از اواخر قرن نوزدهم با پرورش انتخابی در باغ‌ها، نژاد‌های مختلفی از این گل ایجاد شده که رنگ‌های متفاوتی از سفید روشن با لکه‌های سیاه بادمجانی تا انواع صورتی و شاه بلوطی تیره دارند.

کاشت

بهترین روش کاشت شقایق در منزل و تکثیر آن کاشت از طریق بذر شقایق است. مراحل کاشت شقایق در گلدان به شرح زیر است. بذر گل شقایق کوچک است و می‌توان آن را در گلدان‌های مستطیلی شکل به تعداد چند عدد در هر گلدان کاشت. خاک گلدان را به‌صورت شیاری با عمق نیم تا یک سانتی‌متر گود کنید و بذرها را داخل شیاری که ایجاد کرده‌اید، بکارید و روی آن‌ها را با لایه نازکی از مخلوط خاک و کود بپوشانید. سطح خاک را به‌طور کامل با اسپری آبیاری کنید. توجه داشته باشید از غرقابی کردن خاک گلدان خودداری کنید و تا زمان جوانه زدن بذرها، آبیاری را فقط به شیوه اسپری کردن انجام دهید تا بذرها جابه‌جا نشده و در خاک فرو نروند تا از خفگی جوانه‌ها پیشگیری شود. گلدان را در مکانی آفتابی با دریافت نور کامل خورشید قرار دهید و خاک را تا جوانه‌ها سبز شوند، مرطوب نگه‌دارید. بعد از کاشت شقایق در گلدان، بذر‌ها پس از گذشت ۲ تا ۴ هفته جوانه می‌زنند. در این مرحله اگر جوانه‌ها متراکم بودند، تعدادی از جوانه‌های ضعیف را حذف کنید تا فضا برای رشد سایر جوانه‌ها بیشتر شود. بعد از گذشت ۱۲ هفته گل‌های زیبا و خوش‌رنگ شقایق شکوفا می‌شوند. با کاشت آن در اول بهار، در اواخر بـهار و تمام تابـستان گل خواهد داد. اگر در پائیز کشت شود زودتر گل می دهد.

شرایط نگهداری

نگهداری از گل شقایق بسیار راحت است و در مزارع کشاورزی این گل را جزو علف‌های هرز طبقه‌بندی می‌کنند. شرایط محیطی موردنیاز گل شقایق عبارت‌اند از:

خاک: شقایق در خاک‌های حاصلخیز با زهکشی مناسب بهترین رشد را دارد. برای کاشت شقایق در گلدان، مخلوطی از خاک باغچه به همراه خاک‌برگ پیشنهاد می‌شود.

آبیاری: گل شقایق از گیاهان مقاوم به خشکی است و به آبیاری کمی نیاز دارد. آبیاری را زمانی انجام دهید که در فاصله بین دو آبیاری خاک گلدان خشک شده باشد.

نور: گل شقایق به نور کافی و کامل خورشید برای رشد مناسب نیاز دارد.

دما: دمای ۲۱ درجه سانتی‌گراد بهترین دما برای رشد گیاه است. با این وجود گل شقایق تا دمای ۱۵- درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند.

آفات و بیماری‌ها: گل شقایق به‌ندرت توسط حشرات و یا بیماری آسیب می‌بیند. در طول رشد جوانه‌ها اگر شرایط نگهداری گیاه زیاد مرطوب باشد. ممکن است گیاه لکه‌دار شود و دچار بیماری قارچی شود. به این منظور استفاده از قارچ‌کش‌ها برای کمک به جلوگیری از این مشکل پیشنهاد می‌شود.

برای نگهداری و کاشت شقایق در گلدان مطمئن باشید که گلدان موردنظر دارای زهکشی مناسب است. چراکه حالت غرقابی بستر کاشت به گیاه آسیب جدی وارد می‌کند. همچنین به دلیل تحمل بالای گیاه به کم‌آبی و نور مستقیم خورشید، کاشت این گل یکی از بهترین گل‌های مخصوص تراس و بالکن است.

خواص گل شقایق

گل شقایق: مسکن و مخدر ضعیف، خواب‌آور و آرام‌بخش، مسکن سرفه‌های مقاوم و خلط‌آور، ضد سیاه سرفه و تب‌بر، تسکین دهنده دردهای سیاتیک و ضد یرقان، نرم‌کننده سینه و ضد نفس‌تنگی، نرم‌کننده و ضدالتهاب، کاهنده ورم‌ها و ضد برونشیت، معرق در ذات الجنب و ضد تب‌های دانه‌ای است. در ضمن برای نزله‌های ششی، آنژین‌ها، بیماری‌های سینه، زکام، گلودرد و آسم نیز مفید است. در استعمال خارجی جوشانده گل شقایق به‌صورت غرغره التیام‌بخش ناراحتی‌های مخاط دهان می‌باشد.

گرز و شیرابه: مخدر، مسکن دردهای عمومی، آرام‌بخش، تقویت‌کننده بدن، ضد تب و خواب‌آور بخصوص برای اشخاص مسن و کودکان است.

برگ و دانه سیاه‌رنگ داخل گُرز گیاه: تسکین‌دهنده حرارت کبد و قطع کننده سیلان رحم است. خواص برگ و تخم داخل کپسول شقایق سرخ از خشخاش معمولی (خشخاش تریاک) قوی‌تر است.

نحوه مصرف گل شقایق

دمنوش گل شقایق (دم کرده گل شقایق) از موارد استفاده از گل شقایق است..

گل شب بو از گیاهان پرطرفدار نوروزی است که علاوه بر زیبایی فوق‌العاده گل‌هایش به علت عطر بی‌نظیرش نیز بسیار موردتوجه است و برای نگهداری در آپارتمان و کاشت در فضای سبز و باغچه‌ها انتخاب می‌شود. در ادامه این مطلب شما را با روش کاشت گل شب بو، نحوه نگهداری و شرایط محیطی موردنیاز این گل آشنا می‌کنیم.

کاشت

کاشت گل شب بو از طریق بذر و قلمه زدن قابل انجام است و جزو گیاهانی است که تکثیر آن ساده است. مهم‌ترین روش تکثیر گل شب بو کاشت بذر است که در دو زمان از سال انجام می‌گیرد. در مورد شب‌بوهای یک‌ساله و همچنین چندساله معمولاً بذر شب بو در اوایل بهار (بعد از رفع یخبندان بهاره) و یا در صورت داشتن امکانات ۸-۶ هفته قبل از رفع یخبندان در محیطی محافظت‌شده همانند داخل منزل و یا گلخانه کاشته می‌شوند، سپس در اوایل بهار به زمین اصلی منتقل می‌شوند.

۱- بذر گل شب بو را در عمق ۳ تا ۴ سانتیمتری خاک بکارید. فاصله بین بذر شب بو بهتر است بین ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر باشد.

۲- بهتر است بذر شب بو را از اواخر مرداد ماه تا اوایل شهریور در هوای آزاد بکارید و پس از آنکه بوته‌ها چند برگه شد، بوته‌های کم پر را جدا کنید.

۳- زمانی که بوته‌های شب بو حدود ۳ تا ۵ سانتیمتر رشد کردند باید آن‌ها را به گلدان‌های مناسب انتقال دهید.

۴- توجه داشته باشد اگر گل شب‌بوی شما از نمونه‌های تک شاخه است می‌توانید ۳ تا ۵ بوته از آن را به یک گلدان انتقال دهید اما چنانچه از انواع پر شاخه استفاده نموده‌اید یک بوته برای هر گلدان کافی است.

۵- گلدان‌های شب بو را در محل سایه قرار دهید. هنگامی‌که بوته‌ها به گلدان جدید و فضای محیط عادت کردند می‌توانید آن‌ها را به محل آفتاب‌رو انتقال دهید.

۶- بهترین محل برای نگهداری گل شب بو در داخل ایوان یا بالکن منزل و در پشت پنجره اتاق‌هاست. در صورت نگهداری شب بو در داخل آپارتمان، دمای منزل باید خنک باشد.

۷- گلدان‌ها را در هفته حداقل سه تا چهار بار آبیاری کنید.

۸- توصیه می‌شود خاک گلدان را هر سال یک‌بار با کودهای غنی از پتاسیم و نیتروژن مخلوط کنید.

تکثیر از طریق قلمه یکی دیگر از روش‌های کاشت گل شب بو در مورد انواع چندساله این گیاه است. این روش چندان متداول نیست، با این وجود اگر تصمیم به قلمه زدن گل شب‌بوی خود دارید بهترین زمان فصل تابستان است.

شرایط نگهداری

شرایط اکولوژیکی موردنیاز نگهداری شب بو عبارت است از:

خاک: گل شب بو به خاک سبک و با زهکش خوب نیاز دارد که خنثی تا کمی قلیایی و نسبتاً حاصلخیز باشد. ترکیب خاک‌برگ، شن، کود پوسیده گاوی و خاک معمولی برای کاشت گل شب بو مناسب است.

نور: گل شب بو برای رشد بهتر نیاز به نور مستقیم دارد. البته این میزان دریافت نور برای گل بستگی به دما محیط دارد به‌طوری که هرچه دمای محیط کمتر باشد و هوا خنک‌تر باشد، گیاه میزان نور مستقیم بیشتری را تحمل خواهد کرد. با افزایش دمای محیط، اگر از شدت بیش از اندازه نور محافظت نشود ابتدا گل‌ها پژمرده می‌شوند و سپس تمامی گیاه پژمرده خواهد شد.

دما: همه انواع شب بو از جزو گیاهان سرمادوست هستند و به هوای گرم حساسیت دارند. گل‌های شب بو در اثر گرم شدن هوا ابتدا کمتر گل می‌دهند و سپس برگ‌های گیاه زرد شده و به‌تدریج می‌ریزند و گیاه از بین می‌رود.

آبیاری: نیاز آبی گل شب بو متوسط است. بهترین زمان آبیاری گیاه زمانی است که بین دو آبیاری سطح خاک کاملاً خشک شده باشد. در صورت آبیاری بیش‌ازاندازه ریشه گیاه پوسیده خواهد شد.

آفات و بیماری‌ها: از بیماری‌ها و آفات مهم گیاه شب بو می‌توان به زنگ شب بو، کنه تارعنکبوتی، معدنچی برگ، تریپس، سفیدک داخلی و شته اشاره کرد. برای از بین بردن این آفات و بیماری‌ها بایستی از سموم شیمیایی مربوطه استفاده شود.

جالب است بدانید چند سالی است که گل شب بو به‌عنوان گل شاخه بریده نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد و شاخه‌های بریده آن درصورتی‌که هوای اتاق گرم نباشد، چندین روز در آب دوام می‌آورند.

شاه پسند گیاهی گل‌دار و همیشه سبز بوده، ۲۵۰ گونه از این گیاه در دنیا به‌صورت یک‌ساله و چندساله و درختچه‌ای وجود دارد، این گیاه بومی مناطق گرمسیر آمریکا بوده و به خشکی نسبتاً مقاوم است، گل‌های گیاه شاه پسند رنگارنگ و چتری و بادوام می‌باشند. گل شاه پسند در مناطق گرمسیر تمامی طول سال بر روی گل بوده و در مناطق نیمه گرمسیر یا سردسیری در فصل گرم به گل می‌رود، ساقه‌ها و برگ‌های این گیاه غالباً موم دار است. برگ‌های این گل در آفتاب کم، رنگ خود را تا حدودی به سبز روشن تغییر می‌دهد و سایه جزئی را نیز تحمل می‌کند. شاه پسند را به‌راحتی می‌توان در گلدان کشت نمود و با شروع فصل سرما به محلی گرم برد و در تمام طول سال از گل‌های آن لذت برد. انواع گل شاه پسند از نظر رنگ عبارت از رنگ های سفید، قرمز و نارنجی می باشد.

آموزش کاشت بذر گل شاه پسند

تکثیر گل شاه پسند از بذر خیلی ساده نیست، گل شاه پسند علاوه بر کاشت بذر از طریق قلمه‌ زدن گل شاه پسند نیز تکثیر می‌یابد، در اوایل بهار و پاییز می‌توانید از قلمه‌های جوان این گیاه استفاده نمایید. اولین قدم برای کاشت بذر گیاهان زینتی انتخاب خاک مناسب است، برخی از خاک‌های باغچه ممکن است مانع سبز شدن بذر و مرگ جوانه بشود بهتر است از خاک‌های آماده و بسته‌بندی استفاده کنید. بهترین ترکیب خاک برای کاشت این بذر شامل ۳۰ درصد کوکوپیت، ۵۰ درصد پیت ماس یا ورمی­کمپوست و ۲۰ درصد پرلیت دانه‌ریز است.

ابتدا بذرها را داخل آب ولرم بریزید تا به مدت چند ساعت خیس بخورند و بذرها زیر آب بروند، (حداقل ۳ تا ۱۰ ساعت) این عمل باعث شده تا پوست خارجی بذرها نرم و شکسته شود و جوانه‌زنی تسریع شود. بذرها به‌طور طبیعی بعد از این مدت باید ته طرف بروند، بذرهایی که زیر آب نرفته‌اند را مجدد در آب ولرم ریخته تا آب را جذب کنند و به زیر آب بروند در غیر این صورت شانس جوانه‌زنی آن‌ها کم می‌شود.

برای اینکه تصمیم بگیریم بذرها را نشاء کنیم یا مستقیم بکاریم باید چند نکته را مد نظر داشته باشیم:

۱. در چه فصلی قرار داریم؟ اگر هوا هنوز سرد است باید اقدام به نشاء کردن در محیطی گرم همانند منزل یا گلخانه کنیم و بعد از اتمام سرما به محل اصلی کاشت در فضای باز (باغچه یا باغ) منتقل کنیم، اگر نه در فصل گرم سال هستیم می‌توانید به‌راحتی در فضای باز اقدام به کاشت مستقیم در گلدان و باغچه کنیم.

۲. قصد کاشت در گلدان دارید یا باغچه؟ در صورتی که می‌خواهید اقدام به کاشت بذر شاه پسند در گلدان کنید کاشت مستقیم مناسب است ولی برای کاشت در باغچه و برای اینکه فواصل کاشت منظم باشد نشاء کردن بذرها توصیه می‌شود. بذرها را می‌توانید در گلدان یا سینی نشاء و یا حتی لیوان‌های یک‌بار مصرف نشا کنید یا اینکه مستقیم در محل اصلی بکارید، نشاء کردن نسبت به کاشت مستقیم مزایای بیشتری دارد.

نشاء کردن بذر گل شاه پسند

ظرف کشت خود (لیوان یک‌بار مصرف یا سینی نشاء) را با خاک موردنظر پر کنید، سپس اقدام به آبیاری کنید تا آب از انتهای ظرف کشت خارج شود و خاک نشست کند. سپس سوراخی ریز به عمق ۰٫۵ تا ۱ سانتی‌متر ایجاد کنید و یک یا دو عدد بذر را داخل آن قرار دهید و سپس با خاک ورمی کمپوست روی بذرها بریزید، البته می‌توانید از همان ترکیب خاک نیز بر روی بذر بریزید ولی استفاده از کمپوست باعث به وجود آمدن نشاءهایی قوی‌تر می‌شود. دمای ایده آل برای کاشت بذر ۱۵ تا ۲۵ درجه است و نیاز به محیطی خیلی گرم ندارد. اکنون ظرف کاشت را به محیطی مناسب ببرید و با اسپری خوب آبیاری کنید تا آب به بذرها برسد و خاک کاملاً مرطوب شود.

تا قبل از جوانه زدن بذر شاه پسند نباید اجازه دهید سطح خاک خشک شود، اگر ظرف کاشت را در مقابل آفتاب مستقیم قرار داده‌اید مشکلی نیست ولی باید بیشتر مراقب بود تا خاک رطوبتش را از دست ندهد، چون بذر در عمق کمی کاشته شده که به‌سرعت ممکن است در مقابل آفتاب خشک شود و جوانه بمیرد. بعد از اینکه نشاء چهار برگه شد و رشد کافی کرد آن‌ها را به گلدان اصلی یا باغچه منتقل کنید.

اگر می‌خواهید گلدان را در منزل نگه‌داری کنید حتماً باید محیطی پرنور را برایش در نظر بگیرید، پشت پنجره جنوبی با حداقل ۸ ساعت نور در روز ایده آل است، اگر این شرایط را نمی‌توانید فراهم کنید باید از نورهای کمکی (فلورسنت) استفاده کنید برای این کار باید چراغ فلورسنت را در فاصله ۸ تا ۱۰ سانتی‌متری گیاه قرار دهید.

کاشت مستقیم بذر گل شاه پسند الوان در باغچه

برای کاشت مستقیم بذر اولین نکته که باید به آن توجه نمود دمای محیط کاشت است، برای کاشت مستقیم در گلدان و در منزل در هر فصلی می‌توان اقدام نمود ولی برای کاشت مستقیم در گلدان و فضای باز یا در باغچه باید بعد از گرم شدن هوا و اتمام سرما اقدام به کاشت بذر کرد. دمای محیط کاشت بذر گل شاه پسند باید ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد. ابتدا کود دامی پوسیده را بر روی بستر باغچه می‌ریزیم و به عمق ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر زیرورو می‌کنیم تا مخلوط شود سپس اقدام به آبیاری مناسب می‌کنیم تا خاک کاملاً خیس شود بعد از گذشت چند ساعت از آبیاری بذرها را با فاصله ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متر از یکدیگر در عمق ۲ تا ۳ سانتی‌متری قرار می‌دهیم و بر روی آن خاک قرار می‌دهیم. سپس به‌آرامی اقدام به آبیاری می‌کنیم به‌طوری که بذرها جابجا نشود و منتظر سبز شدن آن‌ها می‌مانیم. تا قبل از جوانه‌زنی خاک هرگز خشک نشود.

کاشت مستقیم بذر گل شاه پسند در گلدان

برای کاشت شاه پسند در گلدان ابتدا مطمئن می‌شویم که ته گلدان سوراخ‌های مناسبی برای خروج آب اضافی دارد سپس به ارتفاع ۴ سانتی‌متر کف آن ماسه درشت می‌ریزیم و سپس گلدان را با ترکیب خاکی که در بالا گفته شد پر می‌کنیم و خوب آبیاری می‌کنیم تا خاک نشست کند و آب از ته گلدان خارج شود. اکنون بذرها را در عمق ۲ برابر طول بذر (حدوداً ۰٫۵ تا ۱ سانتی‌متر) و در فواصل ۵ تا ۱۰ سانتی‌متری می‌کاریم و روی آن را با کمپوست پوسیده یا همان ترکیب خاک اصلی پر می‌کنیم و به‌آرامی آبیاری می‌کنیم، بهتر است با افشانه یا اسپری آبیاری شود تا بذرها جابجا نشود. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها اجازه ندهید خاک خشک شود و همیشه مرطوب باشد، بعد از جوانه‌زنی بذرها باید گلدان در جای پر نور باشد.

اگر اقدام به نگهداری گلدان در آپارتمان می‌کنید باید توجه نمود که میزان نور دریافتی روزانه ۷ تا ۸ ساعت باشد. آبیاری گیاه باید هر چند روز یک بار هنگامی‌که سطح خاک کمی خشک شد انجام شود. تا قبل از جوانه‌زنی بذرها و در صورتی که هوا خیلی گرم نبود می‌توانید گلدان را با مشما شفاف کاور کنید (بپوشانید) تا با بالا رفتن رطوبت و دما جوانه‌زنی سریع‌تر اتفاق بیفتد. بهتر است هنگام مواجه با این گیاه از دستکش استفاده کنید زیرا شیره این گیاه برای پوست ایجاد حساسیت می‌کند.

خواص گل شاه پسند

قسمت مورداستفاده این گیاه، برگ گل شاه پسند و سرشاخه‌های سبز آن است در اثر مالش دادن بوی مطبوعی در تمام قسمت‌های این گیاه منتشر می‌شود ولی طعم آن گس و تلخ است. این گیاه گونه‌های مختلفی دارد که متجاوز از صد نوع می‌باشد، ما در ایران بیشتر نوع تزئینی آن که شاه پسند درختی نام دارد را می‌شناسیم اما نوع دارویی آن نیز در ایران وجود دارد که ما در این مطلب بیشتر به آن نوع می‌پردازیم. شاه پسند مشکلاتی از قبیل نفخ و احساس سنگینی را برطرف کرده و به بهبود عملکرد کبد کمک می‌کند. از دیگر فواید گل شاه پسند این که این گیاه برای برطرف کردن حالت تهوع و یا استفراغ نیز مفید است. نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که عصاره‌ی روغنی یا همان افشره‌ی خوراکی شاه پسند لیمویی به دفع هلیکوباکترپیلوری کمک می‌کند به خاطر اینکه این باکتری نمی‌تواند در برابر ترکیبات شاه پسند مقاومت کند. شاه پسند آرام‌بخش است و باعث خواب راحت می‌شود. شاه‌پسند برای مقابله با استرس و اضطراب فوق‌العاده است. می‌توانید زمانی که تحت فشارهای روحی روانی هستید و یا بی‌خوابی به سرتان میزند از آن استفاده کنید.

گل ختمی با نام علمی Althaea officinalis گیاه بومی مناطق شرق مدیترانه است و دارای برگ‌های دندانه‌دار و پهن است. گل‌های آن درشت به رنگ سفید مایل به قرمز یا ارغوانی هستند که به‌صورت دسته‌های سه‌تایی در اواخر تابستان ظاهر می‌شود. گل ختمی انواع مختلفی دارد که هر کدام رنگ‌های متفاوتی دارند از جمله گل ختمی نارنجی، ختمی زرد، قرمز و سفید. ختمی هایی که گل سفید دارند کاربرد درمانی بیشتری دارند. مردم برخی کشورها از مدت‌ها پیش خواص ختمی دارویی را می‌شناختند و از آن برای درمان بعضی بیماری‌ها استفاده می‌کردند.

ختمی دارویی در تعدادی از فارماکوپه های معتبر به‌عنوان گیاه دارویی معرفی شده و فواید ختمی مورد تأکید قرار گرفته است. برگ‌ها و ریشه گل ختمی دارویی خاصیت دارویی دارند و از دمنوش گل ختمی به‌عنوان ضد سرفه، خلط‌ آور و نرم‌کننده مجاری تنفسی استفاده می‌شود. موسیلاژ موجود در برگ‌ها و ریشه‌این گیاه سوزش غشاء مخاطی را تسکین و التهاب را کاهش می‌دهد. از گل‌ها و پیکر رویشی ختمی دارویی به‌ندرت استفاده می‌شود.مردم بعضی سرزمین‌ها از دم کرده ختمی برای رفع ورم ملتحمه چشم استفاده می‌کنند. از مواد مؤثر این گیاه در صنایع دارویی، داروهای مختلفی به اشکال شربت، قطره و قرص برای مداوای بیماری‌های مربوط به نای و نایژه و همچنین تسکین سرفه‌های ناشی از ناهنجاری‌های ریه تهیه می‌شود. ختمی دارویی در سطوح مختلفی در بعضی از کشورها کشت می‌شود.

ختمی گیاهی علفی و چندساله است. منشأ اصلی این گیاه منطقه مدیترانه گزارش شده است و در مناطقی که خاک از رطوبت کافی برخوردار باشد می‌روید. این گیاه در اروپا، آسیا و شمال آفریقا گسترش دارد. از ریزوم، ریشه‌ای ساده و یا کم‌وبیش منشعب به طول ۱۰ تا ۳۰ سانتی‌متر و به ضخامت دو تا سه سانتی‌متر خارج می‌شود. رنگ قسمت خارجی ریشه قهوه‌ای تیره و لایه داخلی آن سفیدرنگ است. ساقه استوانه‌ای شکل و ارتفاع آن ۸۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر است. پای ساقه معمولاً چوبی است. برگ‌ها سه تا پنج لبی به قطر ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر و رنگ آن سبز تیره است. برگ‌ها به‌طور متناوب روی ساقه قرار می‌گیرند. برگ‌های قسمت فوقانی ساقه کم‌وبیش تخم‌مرغی شکل است، ولی برگ‌های پایینی ساقه قلبی شکل هستند. حاشیه برگ‌ها دندانه دارند.

سطح برگ‌ها از کرک‌های انبوه و فراوانی پوشیده شده است. گل‌ها کوچک و به رنگ سفید یا صورتی کم‌رنگ و گاهی در سطح گلبرگ‌ها لکه‌های زرشکی یا ارغوانی مشاهده می‌شود. گل‌ها از زاویه برگ‌ها و به‌صورت مجتمع و از اوایل تابستان (تیر) ظاهر می‌شوند و گلدهی تا اواخر تابستان (شهریور) ادامه می‌یابد. گل‌ها برای مدت نسبتاً طولانی روی گیاه مشاهده می‌شوند. میوه این گیاه قهوه‌ای رنگ، مدور، مسطح و چند لایه‌ای است و چین‌هایی در اطراف آن وجود دارد. وزن هزار دانه ۲/۲ تا ۲/۳ گرم است. ریشه ختمی دارویی حاوی مواد موسیلاژی (پلی ساکارید) به مقدار ۳۳ درصد، نشاسته (۳۳ درصد)، ترکیبات قندی (۱۰ درصد)، پکتین (۱۰ درصد)، آسپاراژین (دو درصد) و مقدار کمی روغن است. مواد مؤثر عمده برگ‌ها و گل‌های این گیاه را ترکیبات موسیلاژی (۵ تا ۱۰ درصد) و مقادیر کمی اسانس (۲۰/۰ درصد) تشکیل می‌دهد.

کاشت

بذر ختمی ۱۰ تا ۱۵ روز پس از کاشت در دمای مناسب و وجود رطوبت کافی سبز می‌شود. خاک‌های سبک، عمیق و حاوی ترکیبات هوموسی خاک‌های مناسبی برای کشت این گیاه هستند. هوای گرم و رطوبت کافی نه تنها برای رویش این گیاه مناسب است بلکه در افزایش کمیت و کیفیت مواد مؤثر آن تأثیر مطلوبی دارد. اگرچه بذر گل ختمی را با هر گیاهی می‌توان به‌تناوب کشت کرد ولی بهتر است با گیاهانی که دوره رویشی کوتاهی دارند به تناوب کشت کرد تا پس از برداشت، زمان کافی برای آماده ساختن زمین وجود داشته باشد.

تحقیقات نشان می‌دهد کودهای حیوانی پوسیده نقش عمده‌ای در افزایش عملکرد برگ، ریشه و مواد مؤثر این گیاه دارد. از این رو توصیه می‌شود در فصل پاییز هنگام آماده‌سازی زمین ۲۰ تا ۳۰ تن کود حیوانی پوسیده به زمین اضافه شود. چنانچه زمین از مواد و عناصر غذایی تهی باشد و در صورت عدم استفاده از کود حیوانی توصیه می‌شود ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم در هکتار ازت، ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر و ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار اکسیدپتاس به‌عنوان مقادیر پایه در اختیار گیاهان قرار گیرد. اضافه کردن ۳۰ تا ۴۰ کیلوگرم در هکتار ازت در مرحله ساقه دهی نقش عمده‌ای در افزایش عملکرد دارد.

ریشه‌های ضخیم از مقدار بیشتری مواد مؤثر برخوردارند. ازآنجاکه آماده‌سازی خاک تأثیر عمده‌ای در وضعیت ریشه و رشد گیاه دارد، لذا قبل از کاشت آماده ساختن خاک ضرورت دارد. پس از افزودن کودهای حیوانی یا شیمایی موردنیاز گیاه انجام شخم عمیق در فصل پاییز (به عمق ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متر) ضروری است. جمع‌آوری سنگ‌ها و قلوه سنگ‌های خاک نه‌تنها سبب گسترش ریشه و افزایش عملکرد آن می‌شود بلکه در رویش گیاه مؤثر است و سبب افزایش عملکرد برگ و گل نیز می‌شود. در اوایل بهار زمین را تسطیح و بستر خاک را برای کشت گیاه باید آماده کرد.

فصل بهار (نیمه اول فروردین) یا اواخر پاییز (آذر) زمان مناسبی برای کشت مستقیم ختمی است. فاصله ردیف‌ها از یکدیگر ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر مناسب است. در کشت مستقیم برای هر هکتار زمین به پنج تا شش کیلوگرم بذر نیاز است. در کشت غیرمستقیم در اواخر بهار و اوایل تابستان (خرداد-تیر) زمان مناسبی برای کشت بذر ختمی در خزانه هوای آزاد است. بذرها را در ردیف‌هایی به فاصله ۱۵ سانتی‌متر کشت می‌کنند. بذر موردنیاز برای هر هکتار زمین یک کیلوگرم است. ۵/۲ تا ۳ ماه پس از سبز شدن در فصل پاییز (مهر-آبان) یا اوایل بهار سال بعد نشاءها را می‌توان به زمین اصلی منتقل کرد. اگرچه اوایل بهار نشاءها را می‌توان منتقل کرد ولی فصل پاییز زمان مناسبی برای انتقال آن‌ها به زمین اصلی است؛ زیرا شوک حاصل از عمل انتقال در فصل پاییز به‌مراتب کمتر از بهار است. نشاءها را در ردیف‌هایی به فاصله ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر در زمین اصلی باید کشت کرد. فاصله دو بوته روی ردیف کاشت ۴۰ تا ۵۰ سانتی‌متر مناسب است. اوایل پاییز (مهر) زمان مناسبی برای تکثیر رویشی ختمی است. در تکثیر رویشی ختمی است. در تکثیر رویشی فاصله ردیف‌ها از یکدیگر ۶۰ سانتی‌متر و فاصله دو بوته در طول ردیف ۵۰ سانتی‌متر مناسب می‌باشد.

ختمی را توسط بذر یا از طریق رویشی می‌توان تکثیر کرد. تکثیر با بذر مناسب‌تر است و همواره از این روش برای تکثیر ختمی استفاده می‌شود. بذرهای تازه این گیاه قوه رویشی نامناسبی دارند، ازاین‌رو برای کاشت باید از بذرهای دو تا سه ساله استفاده کرد. تکثیر توسط بذر به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می‌گیرد. در کشت مستقیم بذرهای ختمی را در زمان مناسب به‌صورت ردیفی در فواصل ذکرشده کشت می‌کنند. عمق بذر متفاوت است و به بافت خاک و رطوبت آن بستگی دارد و بین یک تا دو سانتی‌متر مناسب است. پس از کشت، آبیاری مناسب ضرورت دارد و سبب تسریع و هماهنگی در سبز شدن بذرها می‌شود. در کشت غیرمستقیم در زمان یاد شده بذرهای ختمی را در خزانه هوای آزاد که بستر آن به همین منظور تهیه شده کشت می‌کنند. پس از کاشت به‌منظور ایجاد تراکم در بستر سطحی خاک، غلتک مناسبی زده می‌شود. آبیاری منظم و وجین علف‌های هرز در طول رویش گیاهان نقش عمده‌ای در سرعت رشد گیاه و افزایش عملکرد (اعم از ریشه، برگ و گل) دارد. بذرهای ختمی با تأخیر و پس از سه تا چهار هفته سبز می‌شوند. ازاین‌رو بهتر است بذر این گیاه را با بذرهای گیاهان سریع الرشدی مانند خردل مخلوط کرد تا با مشاهده فاصله ردیف‌ها بهتر بتوان به وجین علف‌های هرز پرداخت.

تکثیر رویشی با تقسیم ریشه انجام می‌گیرد. اوایل پاییز پس از خارج کردن ریشه گیاهان دو تا سه ساله ریشه را به چند قطعه تقسیم کرده و در ردیف‌هایی به فاصله ۶۰ سانتی‌متر و فاصله دو بوته در طول ردیف کاشت ۵۰ سانتی‌متر کشت می‌شوند. چون تکثیر رویشی هزینه زیادی را در بردارد فقط در سطوح کوچک از این روش استفاده می‌شود.

اگر از کشت مستقیم بذر در زمین اصلی استفاده شده باشد و گیاهان در طول ردیف‌ها متراکم باشند آن‌ها را در مرحله دو تا سه برگی طوری باید تنک کرد که فاصله دو بوته در طول ردیف ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر گردد. در طول رویش گیاهان، باید دو تا سه بار علف‌های هرز را وجین کرد. چون ختمی به اکثر علف‌کش‌ها حساس است، وجین مکانیکی علف‌های هرز ضرورت دارد. تاکنون علف‌کش انتخابی مناسبی برای این گیاه شناخته نشده است. ختمی در طول رویش ممکن است توسط بیماری‌های قارچی مانند زنگ ختمی آسیب ببیند. برای مبارزه با این بیماری می‌توان از سموم مناسبی مانند تیلت به مقدار ۸/۰ تا ۱ لیتر در هکتار، ویژیل و یا ایمپاکت به مقدار ۱ تا ۲/۱ لیتر در هکتار به‌صورت محلول‌پاشی استفاده کرد. دو تا سه هفته پس از استفاده از سموم مذکور مجدداً استفاده از آن‌ها را می‌توان تکرار کرد. برای کنترل این بیماری بذرهایی را که از بوته‌های سالم به دست آمده‌اند باید کشت کرد. برای ضدعفونی کردن بذرهای ختمی، می‌توان آن‌ها را در محلول دو در هزار سولفات مس به مدت یک و نیم ساعت خیساند.

از بیماری‌های دیگر ختمی می‌توان از قارچ عامل بوته میری نام برد. این قارچ از راه ریشه، آوندهای چوبی را موردحمله قرار می‌دهد و در نهایت باعث پژمردگی گیاه می‌شود. قارچ معمولاً بعد از سرما و یخبندان زمستان، در فصل بهار گیاهان را تهدید می‌کند. سرعت پیشرفت فعالیت قارچ بسته به شرایط محیط و موقعیت گیاه فرق می‌کند. چنانچه در مراحل اولیه رشد یعنی موقعی که میزبان حساس است گیاهان آلوده شوند. در مدت کمتر از ده روز بوته‌ها خشک می‌شوند. اما در سال‌هایی با زمستان طولانی و سرما و یخبندان که حمله قارچ مصادف با قوی شدن بوته‌ها و نزدیک شدن به فصل برداشت است گیاهان کمتر آسیب می‌بینند. علاوه بر ضدعفونی بذرهای ختمی توسط تی۰ دم۰ تی۰ دی، بنومیل و مانکوزب، با توصیه‌های به زراعی زیر می‌توان این بیماری را کنترل کرد:

-از کاشت متوالی ختمی در یک مزرعه خودداری شود و تناوب صحیح کشت رعایت گردد.

-پس از برداشت محصول، بقایای گیاه (ریشه، ساقه و برگ) جمع‌آوری و در خارج مزرعه سوزانده شوند تا از شدت آلودگی سال بعد کاسته شود.

-با مشاهده اولین بوته‌های آلوده، آن‌ها را باید از مزرعه خارج کرد و سوزاند تا از شدت آلودگی سال بعد کاسته شود.

-ادوات کشاورزی که در تماس با مزارع آلوده بوده‌اند را نباید در مزارع غیر آلوده به کار برد، مگر آن‌که گل‌ولای ماشین‌آلات و دنباله بندها با آب شسته سپس با آب آهک غلیظ ضدعفونی شوند.

در طول رویش ختمی، برخی آفات می‌توانند صدمه‌های زیادی به محصول وارد کنند. با استفاده از آفت‌کش‌های مناسب مانند متیل پاراتیون، وفاتوکس، سوین و راویون آن‌ها را می‌توان کنترل کرد.

به علت وجود مواد مؤثر در اندام‌های مختلف مانند گل‌ها، برگ‌ها، شاخه‌های جوان و ریشه‌ها در زمان مناسب نسبت به برداشت هر یک باید اقدام کرد. برگ‌ها را در طول تابستان باید برداشت کرد. پس از برداشت آن‌ها را خشک و بسته‌بندی می‌نمایند. از هر چهار تا شش کیلوگرم برگ تازه یک کیلوگرم برگ خشک به دست می‌آید. در تیرماه هنگامی‌که گیاه در مرحله گلدهی است پیکر رویشی گیاه را از فاصله ۱۰ تا ۲۰ سانتی‌متری از سطح زمین باید برداشت کرد. با آبیاری منظم و به‌موقع، گیاهان مجدداً شاخ و برگ‌های جدید تولید می‌کنند، به‌طوری‌که فصل پاییز (شهریور – مهر که به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی دارد) محصول را برای دومین بار می‌توان برداشت کرد. پس از برداشت اندام‌های یادشده، آن‌ها را باید خشک کرد برای خشک کردن گل‌ها، شاخه‌های جوان و برگ‌ها می‌توان از سایه و نسیم ملایم باد یا از خشک‌کن‌های الکتریکی استفاده نمود. درجه حرارت مناسب برای خشک کردن آن‌ها توسط خشک‌کن‌های الکتریکی ۴۰ تا ۵۰ درجه سانتی­گراد است. از هر هفت کیلوگرم گل تازه یک کیلوگرم گل خشک به دست می‌آید. برداشت ریشه‌ها – در صورت مساعد بودن هوا – در فصل پاییز سال دوم رویش انجام می‌گیرد. چنانچه هوا نامساعد باشد در اوایل بهار نیز می‌توان ریشه‌ها را برداشت کرد. پس از خارج کردن ریشه‌ها از خاک، آن‌ها را باید تمیز و ریشه‌های فرعی و سایر قسمت‌های پوسیده را از آن جدا کرد. ریشه‌های ضخیم، نرم و ریشه‌هایی که مقدار کمتری ریشه‌های فرعی دارند از نظر کیفیت و کمیت مواد مؤثر مطلوب هستند و در صنایع دارویی از اهمیت خاصی برخوردارند. پس از شستن ریشه‌ها با آب جاری، پوست آن‌ها را باید جدا کرد، سپس آن‌ها را قطعه قطعه (به قطعات ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متری و به ضخامت ۵/۱ سانتی‌متری) و خشک نمود. رطوبت مجاز در ریشه‌های خشک‌شده ۱۲ درصد است.

برای خشک کردن ریشه‌ها می‌توان از خشک‌کن‌های الکتریکی با دمای ۳۵ تا ۴۰ درجه سانتی­گراد استفاده کرد. بذر از گیاهان دو ساله جمع‌آوری می‌شود. در صورت بارگیری باید از برداشت برگ، گل و پیکر رویشی ختمی دارویی خودداری کرد. هنگامی‌که ۸۰ درصد میوه‌های این گیاه خاکستری رنگ شدند میوه‌ها را باید برداشت و سپس خشک کرد. پس از خشک‌کردن انجام بوجاری سبک، تمیز کردن و بسته‌بندی آن‌ها ضروری است. هنگام تمیز کردن بذر باید توجه داشت که براثر اصطکاک با ماشین، دچار شکستگی نشوند چون بر اثر شکستگی از قوه رویشی آن‌ها کاسته می‌شود.

خواص گل ختمی

ختمی دارویی تسکین‌دهنده حالت تهوع در انسان بوده و از تحریکات معده ممانعت می‌کند.

ختمی دارویی بسیار مدر بوده و دستگاه مجاری ادراری را به‌خوبی به فعالیت وادار می‌کند.

ختمی دارویی از بروز حساسیت‌های مختلف جلوگیری می‌کند.

ختمی دارویی خلط‌ آور است و دارای تأثیرات آرامش‌بخش بوده و به‌عنوان داروی مسکن مصرف می‌شود.

ختمی دارویی از بروز و یا تشدید ناراحتی‌ها و زخم‌های دهان، دندان، لثه و حتی گلو جلوگیری به عمل می‌آورد.

از دیگر فواید گل ختمی این که ختمی دارویی سرفه‌های شدید و برونشیت را درمان می‌کند.

ختمی دارویی کاهش‌دهنده فشار خون است. این دیگر خاصیت گل ختمی است.

همچنین از راه‌های زیر نیز می‌توانید محصولات ما را ملاحظه و خرید نمایید:

گیاه انگشتانه، گل‌های زیبای لوله‌ای به‌صورت آبشاری تولید می‌کند. گل انگشتانه نام گلی زیبا و زینتی است که گل‌های خوشه‌ای مانند مخروط شکل و زنگوله‌ای مانندی دارد که در انتهای ساقه گیاه ظاهر می‌شود و منظره زیبایی را نمایان می‌کند. گلبرگ‌های موجود در هر گل این گیاه به‌صورت زنگوله‌ای مانند است که بیشتر اوقات همچون دو لب نمایان می‌شود که لب پایینی کمی بزرگ‌تر از لب قسمت بالایی است و گل‌های موجود در طرفین ساقه نیز به‌صورت رو به پایین و معلق هستند نام گل انگشتانه به این دلیل است که انگشت انسان به‌راحتی وارد گل می‌شود و مدل این گل با انگشت متناسب است. ارتفاع این گیاه بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر است. گل انگشتانه در رنگ‌های مختلف سفید، ارغوانی، زرد، قرمز و صورتی است که دارای خال‌هایی با رنگ‌های متنوع است. به‌صورت بوته‌ای کوتاه دو تا چندساله رشد می‌کند. گونه‌های مختلفی دارد. جالب است بدانید که گل انگشتانه خواص دارویی و درمانی زیادی دارد و از آن در طب سنتی استفاده می‌شود. این گیاه بومی مناطقی از کشورهای اروپایی است. انواع گل انگشتانه عبارتند از: گل انگشتانه ارغوانی و گل انگشتانه کرکدار.

از خواص گل انگشتانه این که برگ های گل انگشتانه در کارخانه های داروسازی برای تولید داروهای تقویت کننده و تنظیم کننده ضربان قلب و درمان نارسایی های قلبی کاربرد گسترده ای دارند. دارویی با نام دیجیتال (دیجیتالین) در داروخانه های کشور موجود است که از این گیاه حاصل شده است. همچنین برگ ها سبب افزایش فشار خون می شوند و دارای خاصیت مدری هستند. مصرف برگ های گل انگشتانه بدون نظارت پزشک ممنوع می باشد. از دیگر خواص دارویی گل انگشتانه این که برای کسانی که مشکل در تولید ادرار دارند، استفاده از برگ های گل انگشتانه توصیه می شود. همچنین برای درمان ذات الریه از گلبرگ های گل انگشتانه استفاده می شود. خرید گل انگشتانه

کاشت گل انگشتانه

گل انگشتانه از طریق بذر تکثیر می‌شود. کشت بذری این گیاه در فصل پاییز و بهار انجام می‌شود. در کاشت پاییزه بذر را در خزانه می‌کارند و در کاشت بهاره آن را در زمین اصلی مورد کاشت قرار می‌دهند که اگر در پاییز کاشت شود در فصل بهار گل می‌دهد و اگر در فصل بهار کاشت شود سال آینده در بهار گل می‌دهد چرا که این گیاه برای گلدهی نیاز به یک دوره سرمادهی دارد. در کشت بذری ابتدا بستر مورد کاشت را آماده کنید و بذر گل انگشتانه را در عمق مناسبی از خاک مورد کشت بکارید و گیاه را آبیاری کنید، پس از گذشت مدتی بذر گیاه جوانه می‌زند و شروع به رشد می‌کند.

فاصله کاشت بذر گل انگشتانه ۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر است. عمق کاشت بذر گل انگشتانه ۱ تا ۲ سانتیمتر است. خاک مناسب رشد گل انگشتانه خاک غنی و حاصلخیز با زهکشی مناسب است. دمای مناسب برای رشد این گیاه ۱۵ تا ۳۲ درجه سانتی‌گراد است. زمان گلدهی این گیاه بسته به زمان کشت در سال اول و دوم فصل بهار است. گل انگشتانه به آبیاری متوسط مرطوبی نیاز دارد. گل انگشتانه گیاهی آفتاب دوست است که برای رشد به نور کامل خورشید نیاز دارد و در برابر سایه جزئی نیز مقاوم است.

گل میمون گیاهی است چندساله، بومی مناطق مدیترانه که با توجه به منطقه آب و هوایی که در آن کشت می‌شود، به‌صورت گیاه یک‌ساله یا دو ساله کشت می‌شود. اگر در منطقه‌ای کشت شود که زمستان سرد است، به‌صورت یک‌ساله و اگر در منطقه‌ای کشت شود که سرمای زمستان ملایم است، به‌صورت دو ساله کشت می‌شود. گل‌های این گیاه دارای پنج گلبرگ به رنگ‌های گل میمون زرد، گل میمون قرمز، گل میمون الوان، گل میمون صورتی و ارغوانی است به حالت خوشه‌ای بر روی شاخه قرار دارند. برگ‌های گل میمون نیزه‌ای شکل و صاف است. این گیاه از نظر ارتفاع، پاکوتاه، پابلند و متوسط است. علت نام‌گذاری این گیاه به اسم Snapdragon این است که کلمه Snap به معنی گاز گرفتن و dragon به معنی اژدهاست که به این معنی است که این گل در حالت عادی بسته است وقتی پایین گل را فشار دهیم، دهانه آن باز می‌شود که مانند دهان اژدهاست. از طرف دیگر علت نام‌گذاری آن به گل میمون در زبان فارسی این است که بذرهای آن شبیه سر میمون است.

ارتفاع گل میمون در واریته‌های مختلف بین ده سانتیمتر تا یک متر متغیر است. از فرم‌های بلند آن برای گل بریده و از فرم‌های کوتاه آن برای کاشت در حاشیه باغچه‌ها می‌توان استفاده کرد. گل میمون برای رشد و گلدهی به نور کافی احتیاج دارد. بنابراین بایستی در محل آفتاب‌گیر در باغچه کاشته شود. خاک باغچه باید بایستی قوی و دارای زهکشی خوبی باشد. فاصله کاشت نسبت به طول گیاه فرق می‌کند معمولاً فرم‌های کوتاه را با فاصله 25 تا 30 سانتیمتری و فرم‌های بلند را با فاصله 50 40سانتیمتری می‌کارند، این رقم پابلند بوده و بهتر است با فواصل 50سانتی‌متر از یکدیگر کاشته شود. چون بذرها در عمق کم کاشته می‌شوند حتماً تا قبل جوانه‌زنی روزی دو بار با افشانه خاک را خیس کنید و اجازه ندهید هرگز خشک شود.

کاشت گل میمون

بذر گل میمون برای رشد و گلدهی به نور کافی احتیاج دارد؛ بنابراین بایستی در محل آفتاب‌گیر در باغچه کاشته شود. خاک باغچه باید بایستی قوی و دارای زهکشی خوبی باشد. فاصله کاشت نسبت به طول گیاه فرق می‌کند. معمولاً فرم‌های کوتاه را با فاصله 25 تا 30 سانتی‌متری و فرم‌های بلند را با فاصله 50-40 سانتیمتری می‌کارند. برای طولانی شدن طول گلدهی گل‌ها را می‌برند و از آن به‌عنوان گل بریده استفاده می‌کنند یا بعد از پژمرده شدن و قبل از تشکیل بذر گل میمون آن‌ها را قیچی می‌کنند. زمانی که گیاه بعد از مدتی گل دادن فرم شاداب و جوان خود را از دست داد آن را از محل نزدیک به زمین قیچی کرده و سپس با یک کود مایع آن را کودپاشی می‌کنند. در این صورت گیاه از نو شروع به رشد و فعالیت کرده و گل‌های خوبی خواهد داد. گل میمون را در گلدان نیز می‌توان پرورش داده و نسبت به زمان کاشت بذر در فصول مختلف در گلخانه به گل می‌نشیند.

گل میمون از دو طریق قلمه گرفتن و کاشت بذر گل میمون تکثیر می‌یابد. در فصل پاییز بذرها را در ترکیبی خاکی که نصف ماسه و نصف پیت یا خاک‌برگ است در گلخانه بکارید. بذرها معمولاً بعد از 10 تا 20 روز سبز می‌شوند. بعدازاینکه نشاءها به‌اندازه کافی رشد کردند در گلدان‌های کوچک کاشته می‌شوند و در گلخانه سرد یا شاسی قرار می‌گیرند. این گیاهان در فصل بهار به باغچه منتقل شده و گیاهانی که بدین ترتیب پرورش یافته‌اند زودتر از سایرین به گل می‌نشینند و در واقع با این روش گل‌های زودرس به دست می‌آیند. بذرهای گل میمون بسیار ریز بوده و می‌توان به‌صورت دست پاش کاشت و پس از رشد گیاهان آن‌ها را تنک کرد و برخی را از خاک درآورده و به محلی دیگر منتقل می‌کنیم. برای جوانه‌زنی بهتر بذر گل میمون می‌توان آن‌ها را چند روز قبل کاشت داخل یخچال قرار داد تا خواب‌شکنی انجام شود. اولین قدم برای کاشت بذر گیاهان زینتی انتخاب خاک مناسب است. بهترین ترکیب خاک برای کاشت این بذر شامل 30 درصد کوکوپیت، 50 درصد پیت ماس یا ورمی کمپوست و 20 درصد پرلیت دانه‌ریز است. ابتدا بذرها را داخل آب ولرم بریزید تا به مدت چند ساعت خیس بخورند (حداقل 3 تا 10 ساعت). این عمل باعث شده تا پوست خارجی بذرها نرم و شکسته شود و جوانه‌زنی تسریع شود. بذرها به‌طور طبیعی بعد از این مدت باید ته طرف بروند.